Sentidu litúrjiku no mal-prátika sira iha selebrasaun litúrjika

Sentidu litúrjiku no mal-prátika sira iha selebrasaun litúrjika

Baucau – “Instituto Católico de Formação para Professores” (ICFP) Baucau, iha ninia programa estudu nian ba Edukasaun Relijioza, iha mós matéria kona-ba “Liturjia”, espesifikamente “Sentidu litúrjiku no mal-prátika sira iha selebrasaun litúrjika” . Team professores ba matéria ne’e, konvida iha 12 Setembru 2017, guest-speaker ba tema ne’e, no guest speaker ne’e mak Ir Jacinta Gusmão FMA, ne’ebé iha 2016 halo parte ba Komisaun “Semana Liturgia Nacional” dahuluk.

Aprezenta tema ne’e, Ir Jacinta hahú hodi klarifika konseitu sira hanesan liturjia no kultu, dimensaun sira selebrasaun liturjia nian, klarifika mós saida mak halo parte ba liturjia no saida mak lae;  diferensa entre liturjia no devosaun; elementu sira liturjia nian; diferensa entre ‘latria, iperdulia no dulia’.

Iha diferensa boot entre tipu kultu tolu iha Kreda Katólika, husi pontudevista tékniku no prátiku, haree husi signifikadu liafuan tolu ne’e nian ne’ebé lahanesan:

a) Latria (husi lia-gregu λατρεια, “latreuo” ne’ebé signifika ‘”adora”), mak liafuan teolójiku ida Kreda Katólika no Ortodoxa uza ne’ebé signifika kultu adorasaun nian ne’ebé tenki fó de’it ba Maromak, eh ba Santíssima Trindade.

b) Iperdulia (husi lia-gregu υπερδουλεια) mak liafuan teolójiku iha Kreda Katólika no Ortodoxa ne’ebé signifika onra boot no kultu venerasaun espesiál devotu sira-nian ba Na’i-Feto. Venerasaun espesiál ne’e labele konfundi ho idolatria.

c) Iha kristianizmu, Dulia (husi lia-gregu δουλεια, “douleuo” ne’ebé signifika “onra”), mak liafuan teolójiku ne’ebé signifika onra no kultu venerasaun ba santu sira. Onra diferente husi adora; ema ne’ebé dehan onra hafoin iha prátika adora, nia laloos.

Parte daruak husi lisaun mak dezviu no abuzu sira iha selebrasaun litúrjika. Ba parte ida-ne’e Ir Jacinta foti fonte husi Instrusaun “Redemptionis Sacramentum” aleinde mal-prátika sira ne’ebé durante “Semana Liturgia Nacional” foka tiha ona no husu atensaun atu hadi’ak.

Signifkadu Liturjia