Maun no biin-alin sira, bondia!

Evanjellu domingu ne’e nian (Mt 16,13-20) haktuir mai ita pasajen-xave ida iha Jezús nia dalan ho dixípulu sira: momentu ne’ebé nia hakarak verifika sira-nia fiar ba Nia to’o iha pontu ida-ne’ebé. Uluknanai Nia hakarak hatene said amak ema hanoin kona-ba Nia; no ema hanoin katak Jezús mak profeta ida, buat ida loos, maibé la kapta ninia An rasik ninia sentru, la kapta ninia misaun nia sentru. Hafoin, Nia halo pergunta ne’ebé ne’ebé importante liu ba Nia, katak husu diretamente ba sira: «Maibé, imi dehan Ha’u sé loos?» (v. 15). No ho «maibé» ne’e Jezús  haketak ho modu desizivu Apóstolu sira husi ema lubun-boot, hanesan hakarak dehan: maibé imi, ne’ebé loroloron hamutuk ho ha’u no koñese besik ha’u. Saida imi kapta liután? Mestro hein husi ninia emar sira resposta aas no seluk husi opiniaun públika. No, defaktu, resposta ne’e mosu husi Simaun hanaran Pedro nia fuan: «Ita-Boot mak Kristu, Maromak Moris nia Oan» (v. 16). Simaun Pedro nia liafuan iha nia ibun boot liu fali nia, liafuan ne’ebé la mai husi ninia kapasidade naturál sira. Nia karik la halo eskola primária, maibé nia iha kapsidade atu dehan liafuan sira-ne’e, forte liufali nia! Maiibé liafuan sira-ne’e inspirasaun husi Aman lalehan (kf v. 17), ne’ebé revela ba ba ida uluk lu husi na’in-sanulu-resin-identidade loloosJezús nian: Nia mak Mesias, Oan-Mane Maromak haruka atu salva umanidade. No husi repsosta ida-ne’e, Jezús komprende katak, hodi grasa fiar nian ne’ebé Aman haraik, iha fundamentu sólidu ida iha-ne’ebé bele harii ninia komunidade, niani Kreda. Tanba ne’e Nia dehan ba Simaun: “Ó Simaun, ó mak Pedro – katak fatuk – no iha fatuk ne’e nia leten ha’u sei harii ha’u-nia Kreda» (v. 18).

Ho ita mós, Jezús ohin hakarak kontinua harii ninia Kreda, uma ho fundamentu sólidu ida-ne’e maibé iha nia la kuran nakfera sira, no presiza nafatin atu hadi’ak. Nafatin. Kreda presiza nafatin atu halo reforma, hadi’ak. Ita konserteza la sente nu’udar fatuk boot, maibé, fatuk ki’ik-oan sira. Maski nune’e, la iha fatuk ki’ik-oan ida ne’ebé la serve, maibé, iha Jezús nia liman, fatuk ki’ik-oan ida mós sai folin liu, tanba nia simu, hateke ba fatuk ki’ik-oan ho ternura boot, serbisu ho ninia Espíritu, no tau nia iha fatin loos, fatin ne’ebé Nia sempre hanoin no iha ne’ebé be’e sai util ba konstrusaun tomak. Ita ida-idak mak fatuk ki’ik-oan ida, maibé iha Jezús nia liman partisipa iha Kreda nia konstrusaun. No ita hotu, maski ki’ik karik bá, Nia halo ita sai “fatuk moris”, tanba bainhiraJezús kaer iha liman ninia fatuk, nia halo sai ninian halo nia moris, nakonu ho vida, nakonu ho vida husi Espíritu Santu, nakonu ho vida husi nia domin, no nune’e ita ita fatin ida no misaun ida iha Kreda: nia mak komunidade moris nian, halo husi fatuk wain, hotu-hotu lahanesan, ne’ebé forma edifísiu ida mesak iha sinál fraternidade no komuñaun nian.

Aleinde ne’em Evanjellu ohin nian fó hanoin mai ta katak Jezús mós hakarak ba nia Kreda sentru vizivel ida komuñaun nian iha Pedro – nia mós, la’ós fatuk boot ida, nia fatuk ki’ik ida, ne’ebé Jezús foti halo sai sentru komuñaun nian – iha Pedro no iha sira ne’ebé troka nia  iha responsabilidade dahuluk, ne’ebé husi orijen identifika tiha iha Bispu sira Roma nian, sidade iha-ne’ebé Pedro no Paulo fó sasin ho raan.

Ita konfia ba Maria, Apóstolu sira nia Liurai-Feto, Kreda nia Inan. Nia horik iha Senákulu, iha Pedro nia rosin, bainhora Espíritu Santu tun ba Apóstolu sira no dudu sira atu sai, atu haklaken ba ema hotu katak Jezús mak Na’i. Ohin ita-nia Inan tahan ita no akompaña ita ho ninia intersesaun, atu ita realiza didi’ak unidade no komuñaun ne’ebé Kristu no Apóstolu sira husu no saran sira-nia moris bá.