Dili – FMA sira-nia loron dahuluk retiru nian, ohin 1 Jullu, hahú ho selebrasaun eukarístika. Dom Francesco Panfilo SDB komenta leitura sira ohin nian (Gen 18,16-33; Salmu 102; Evanjellu Mt 8,18-22) hateten katak “leitura dahuluk no salmu klaru liu kona-ba tema laran-sadia nian”. Ita la haluha mós katak iha Angelus dahuluk ida Papa Francisco nian, mensajen nia haklaken maka’as mak Maromak ne’ebé laran-sadia, Maromak ne’ebé nunka kole atu perdua ita, no ita mak kole atu husu perdua. Nia lema rasik kona-ba laran-sadia: “Miserando Atque Eligendo”. Loos duni, D. Panfilo hateten, “iha ita-nia moris nia loron ikus ita rasik mak sei kondena ita-nia an.

Maromak loos duni laran-sadia no nunka kole. Se iha domin maka’as husi Maromak nia parte, ita tenke hatán ba domin ne’e. Domin husu resposta ida”.

 

“Iha Evanjellu Na’i fó hanoin mai ita nune’e: ‘Se hakarak tuir Ha’u, Ha’u la iha metru kuadradu ida ne’ebé Ha’u konsidera Ha’u-nian’, Nia bilu ita no husu dispozisaun atu fó an tomak liu atu hadomi “.

Loron ohin, irmán sira harohan ba FMA sira ne’ebé uluk ona ba Reinu Lalehan. D. Panfilo hateten katak sira hatudu sira-nia sasin fidelidade to’o rohan. “Ba sira ita tenke agradese tanba sira-nia kontribuisaun ba ita-nia moris no vokasaun”. Nia rasik konta nia esperiénsia oinsá nia tuir dalan vokasaun, tanba irmaun ida konvida ho modu esplísitu atu tuir dalan vokasaun saleziana, no porakazu iha domingu kotuk bainhira iha komunidade SDB durante orasaun lee nekrolójiu nia bele rona irmaun ne’e nia naran: “Pacifico Ferrero”.

Loron ohin, Amu Panfilo hahú ninia siklu konferénsia nian. Iha konferénsia dahuluk hodi hahú ho leitura Gen.3:8-13, nia husu irmán sira atu hatán ba pergunta tolu Maromak halo ba Adaun no Eva hotu tiha halo salan: 1) Ó iha ne’ebé? 2) Sé mak halo ó hatene katak ó isin tanan? 3)Sá mak ó halo (tansá ó halo buat ida-ne’e?

Konfrontu ida-ne’e lori ita atu kona frajilidade rasik: “Ha’u iha ne’ebé iha ha’u-nia relasaun ho Maromak, ho komunidade, ho superiora, ho juventude, ho ema sira ne’ebé ha’u tenke serbí, ho Kreda, ho Kongregasaun?”, Dom Panfilo husu. Resposta ba pergunta sira-ne’e tulun atu haree kondisaun prezente (preokupasaun sira, ansiedade sira, ksolok sira, terus sira, sofrimentu sira, frustasaun sira, laran-hirus sira, nst).

Pergunta daruak lori ita atu koñese ita nia an loloos; D. Panfilo hateten katak ita presiza “simu konsekuénsia sira ita-nia hahalok nian, hodi la fó sala ka kulpa beibeik ba ema seluk ba ita-nia infidelidade sira ka salan sira. Presiza iha aten-barani atu identifika sé mak kontrola ha’u-nia moris: sé mak ema sira ka eventu sira no situasaun sira ne’ebé influensia ha’u-na moris?”

Lia-husun datoluk lori ita atu haree kle’an ita-nia motivasaun sira, ita-nia hahalok nia tansá no nia razaun sira. Kontinua nia reflesaun, D. Panfilo dehan katak “dala barak ita iha tentasaun atu atua ho impulsu. Oras-ne’e mak momentu atu husu ba an rasik” ‘Tansá ha’u sei iha ne’e? ‘Tansá ha’u sei relijioza ida’?”

“Se ita la klaru kona-ba vokasaun ne’ebé ita simu”, Amu Panfilo hateten, “fasil liu mai ita atu monu iha buat ne’ebé hanaran krize vokasionál”. Tuir Amu Panfilo, komportamentu ne’ebé akompaña krize ne’e mak konfuzaun iha identidade (tanba ita-nia ideál ho ita-nia vida reál iha distánsia dook entre sira); infidelidade tanba la klaru ona kona-ba identidade rasik no baibain infidelidade ne’e hatudu iha vida afetiva no iha vida orasaun no; mediokridade, moris minimalista, la fó an ho radikalidade.

Atu taka konferénsia dahuluk, nia konvida irmán sira atu reflete pasajen Evanjellu Mateus 10 iha ne’ebé Jezús fó hanoin ba eskolante sira kona-ba perigu sira, oinsá hasoru sira no dinámika sira apoiu umanu nian. Konvite ikus konferénsia dahuluk nian mak “koko atu klarifika konfuzaun, hosi buka hakonu rai-kuak entre ideál no realidade”.

Konferénsia daruak lori irmán sira atu hanoin fali sira-nia vokasaun, Na’i nia bolun. Hodi hateke ba personajen oioin iha Bíblia, irmán sira haree katak iha balun hatán ho entuziazmu no balun hatán ho laran todan, fila kotuk. Maski nune’e, Amu Panfili hateten averte katak iha inísiu vokasaun, iha profisaun dahuluk ita laran-manas loos, hafoin ho tempu ita lakon ona domin dahuluk nia kbiit, ita sai ema ne’ebé la fó ona an tomak maibé fó sufisiente de’it, lakon fervór orijen nian. Nia hateten katak ita presiza “oferese ba Maromak ita-nia resposta loron ba loron”, hodi manifesta laran-luak liután, halo liután, hakat liu buat ne’ebé obrigatóriu, liuhusi domin ida kle’an ba Kristu no hakaran atu fahe buat hotu ho Nia”.

Atu halo ida-ne’e, ita-nia modelu mak Maria, ne’ebé “fó buat hotu ne’ebé nia iha ba Maromak”.