Hanesan Bartimeu, ita husik Jezús loke ita-nia matan-delek. FMA sira hahú Retiru Anuál

Hanesan Bartimeu, ita husik Jezús loke ita-nia matan-delek. FMA sira hahú Retiru Anuál

Dili – Ohin loraik, irmán FMA na’in ruanulu-resin-neen, husi Inspetoria Timor-Indonésia, hahú sira-nia Ezersísiu Espirituál Anuál iha Centro de Formação João Paulo II. Pregadór ba Retiru ne’e mak Dom Francesco Panfilo SDB, arsebispu iha Rabaul, Papua New Guinea.

Retiru hahú ho introdusaun husi irmán Paola Battagliola, provinsiál FMA TIN ho konvite ba irmán sira atu valoriza pauza importante ida-ne’e, tempu grasa Maromak haraik mai ita, “maibé depende ba ida-idak oinsá loke nia fuan ba buat ne’ebé Maromak sei hateten mai ita”.

Nia subliña katak iha tempu retiru iha protagonista na’in tolu: “Espíritu Santu; Mediadór, katak pregadór ba retiru; no ema ida-idak”. Importante liu “tama kle’an iha relasaun ho Espíritu Santu, loke an, rona Maromak nia hakaran no hakohak hodi halo tuir iha ksolok”, mak atitude ruma irmán Paola husu ba irmán sira iha tempu ne’e.

“Atitude rona fó fatin ba Espíritu” liuliu iha Tinan Fiar nian ida-ne’e hodi obedese ba Espíritu nia lian. Ba ne’e presiza kria kondisaun ruma hanesan “silénsiu, orasaun no hakmatek”, irmán Paola hatutan tan.

Pergunta rua atu reflete hodi tama iha klima retiru nian: 1)oinsá ha’u to’o iha ha’u-nia retiru: ho preokupasaun nakonu ka ho hakmatek?; 2) Oinsá ha’u hakarak sai husi retiru ne’e, ho projetu foun ida ne’ebé?

Hotu tiha introdusaun, momentu tuirmai mak selebrasaun eukarístika Domingu XIII tempu komún no invokasaun ba Espíritu nia prezensa. Iha omilia, D. Francisco Panfilo aprezenta planu retiru, i.e. katak nia sei uza dokumentu tolu: Ezortasaun apostólika Vita Consecrata (1996) nu’udar “dokumentu importante liu ba konsagradu/a sira”; Jezús nia diskursu misionáriu iha kapítulu 10 Evanjellu Mateus nian, iha tempu urjénsia nian ba Evanjelizasaun Foun ne’ebé Sínodu Bispu sira-nian iha 2012 hatudu no “dokumentu salezianu sira hanesan Konstituisan FMA no Reitór-Mor nia surat ba kapítulu jerál 26 SDB nian kona-ba da mihi animas“. “Da mihi animas mak ita-nia empeñu ba evanjelizasaun, konsentra identidade karizmátika no laran-manas apostóliku. Da mihi animas tau hamutuk konsagrasaun no misaun”.

“Ita hahú husi Jezús nia enkontru ho ema matan-delek Bartimeu (Mt 10, 46-52)”, D. Panfilo hateten. “Iha inísiu retiru ita buka identifika an ho personajen iha pasajen ne’e: Bartimeu ne’ebé delek no husu Jezús atu haree fali. Nia la moris delek maibé sai delek ho tempu; ema lubun boot ne’ebé fofoun marjinaliza no haruka ema matan-delek nonok hafoin, bainhira Jezús haruka sira bolu nia, troka totál hodi tulun nia; Jezús ne’ebé maski iha ema lubun boot nia leet rona ninia hakilar husu tulun. Karik ita oras-ne’e delek no presiza husu Jezús atu haree fali; karik ita marjinaliza ita-nia irmán sira, lakohi sira disturba ita, nune’e mós foin-sa’e sira, la hatene koopera atu lori Jezús ba ema sira, hodi taka an iha individualizmu; karik ita foti fali Jezús nia fatin envezde fó fatin ba Nia atu atua no husik nia kaer kontrolu iha momentu ida-ne’e”.

Ikusnian D. Panfilo fó mós pergunta ida atu reflete: “oras-ne’e ha’u iha ne’ebé?” . Atu halo ida-ne’e, nia sujere pasajen bíblika ruma atu reflete hanesan Mt 8, 23-27 (tasi boot); salmu 22 (Na’i mak ha’u-nia kbiit) no salmu 23 (Na’i mak ha’u-nia bibi-atan). “Iha dalan konversaun no kura nian ita husu Espíritu Santu no Na’i Feto atu tulun ita”.