Maun no biin-alin sira, bondia!

 

Iha Evanjellu ohin nian Jezús dehan: «Imi mai ha’u, imi hotu ne’ebé kolen no laran susar, no ha’u sei haraik kmaan» (Mt 11,28). Na’i la rai fraze ida-ne’e ba ninia belun ida ruma, lae, maibé ni dirije ba “hotu-hotu” ne’ebé kolen no moris hanehan. No ema ne’ebé mak bele sente ezkluzaun husi konvite ida-ne’e? Na’i hatene oinsá moris bele sai todan. Nia hatene buat barak ne’ebé halo fuan kolen: dezilizaun no kanek sira pasadu nian, naha-todan no injustisa sira ne’ebé tenke tahan iha prezente, inserteza no preokupasaun sira ba futuru.

Iha buat sira-ne’e hotu nia oin, Jezús nia liafuan dahuluk mak konvite ida, konvite ida atu book an no reajen: “Imi mai”. Erru. Bainhira sasán sira la’o laloos, mai hela iha fatin, toba. Parese evidente, maibé oinsá difisil atu reajen no loke an! La’ós fasil. Iha momentu nakukun sira naturál atu hela iha an rasik, medita kona-ba oinsá moris ne’e injustu, oinsá ema sira la hatene agradese no oinsá mundu ne’e aat, no bá oin. Ita hotu hatene. Dala ruma ita koko esperiénsia aat ida-ne’e. Maibé hanesan ida-ne’e, taka iha an rasi, ita haree buat hotu nakukun. Entaun ita to’o iha pontu ida iha-ne’ebé ita familiariza ho terus, ne’eb’e sai uma-na’in: tristeza halo ita hakneak, buat aat ida buat ida tristeza ne’e. Jezús fali hakarak hasai ita husi “rai-henek mamar” no nune’e dehan mai ita ida-idak: “Mai!” – “Sé?” – “Ó, ó,ó…”. Dalan sai nian hetan iha relasaun, iha lolo liman no iha foti matan ba ema ne’ebé hadomi tebes ita.

Defaktu la to’o atu sai husi an rasik, presiza hatene bá iha-ne’ebé. Tanba meta barak iluzaun de’it: sira promete kmaan no halo haluha uitoan, asegura dame no fó divertimentu, hafoin husik iha solidaun uluk nian, sira hanesan “ahi artifisiál”. Tanba ne’e Jezús hatudu atu bá iha-ne’ebé: “Imi mai iha ha’u”. No dala barak, iha naha-todan ida moris nian nia oin eh iha situasaun ida ne’ebé halo ita terus, ita koko ko’alia ho ema ruma ne’ebé rona ita, ho belun ida, ho espesialista ida… Buat di’ak boot ida halo ida-ne’e, maibé ita keta haluha Jezús! Ita keta haluha atu loke an no atu haktuir moris ba nia, atu entrega ba nia ema no situasaun sira. Karik iha “zona” sira ita-nia moris nian ne’ebé ita nunka loke ba Nia no hela nafatin iha nakukun, tanba nunka haree Na’i nia roman. Ita ida-idak iha ita-nia istória rasik. No se ema ruma iha zona nakukun ne’e, imi buka Jezús, imi bá misionáriu ida mizerikórdia nian, imi bá amlulik ida, imi bá… Maibé imi bá Jez’us, no haktuir ida-ne’e ba Jezús. Ohin Nia dehan ba ida-idak: “Aten-barani, keta rende ba naha-todan sira moris nian, keta taka an iha laran-ta’uk no iha salan sira, maibé mai iha ha’u!”.

Nia hein ita, hein ita nafatin, la’ós atu rezolve ita-nia problema sira ho modu májiku, maibé atu halo ita sai forte iha ita-nia problema sira. Jezús la hasai husi ita naha-todan sira moris nian, maibé laran-taridu fuan nian; nia la hasai krús husi ita, maibé lori ho ita. No ho Nia naha-todan hotu sai kmaan (kf v. 30), tanba Nia mak kmaan ne’ebé ita buka. Bainhira Jezús tama iha moris, dame to’o mai, dame ne’ebé hela maski iha provasaun nia laran, iha terus nia laran. Ita bá Jezús, ita fó ita-nia tempu ba Nia, ita hasoru Nia loroloron iha orasaun, iha diálogu konfiansa nian, no pesoál; ita familiariza ho Ninia Liafuan, ita deskobre lahó ta’uk ninia perdaun, ita habosu an ho ninia Paun moris nian: ita sei sente Nia hadomi ita, ita sei sente no simu konsolasaun husi Nia.

Nia rasik mak husu ida-ne’e mai ita, kuaze insiste. Nia repete tan iha Evanjellu ohin nian nia rohan: «Imi aprende husi ha’u […] no imi sei hetan kmaan ba imi-nia moris» (v. 29). Nune’e, hodi aprende atu bá Jezús no, enkuantu iha fulan bailoron nian ita buka uitoan deskan husi buat ne’ebé hakole ita-nia isin, ita keta haluha buka deskansa loloos iha Na’i. Virjen Maria ita-nia Inan tulun ita iha buat ne’e, Nia ne’ebé nafatin tau matan mai ita bainhita ita kole no laran susar no akompaña ita bá Jezús.