Aprezentasaun polítika protesaun menoridade nian

Aprezentasaun polítika protesaun menoridade nian

Baucau – Ohin Domingu dahaat Páskua nian  hanaran mós Domingu “ do  Bom Pastor”  no mós loron vokasaun nian. Iha evanjellu ohin Jezús dehan nia An nu’udar Bibi Atan no nu’udar bibi nia Lutu matan. Ida ne’ebé hatene taumatan, proteje, bali no defende husi buat aat hotu no ikus liu saran nia moris ba ninia bibi sira.

Nu’udar Filhas de Maria Auxiliadora, simu mós bolun atu tau matan ba labarik no foinsae sira ne’ebé Na’I entrega iha sira nia liman liu-liu ba sira ne’ebé ki’ik no kiak liu. Tan ne’e ohin komunidade FMA, komunidade edukativu, ADMA, animadores oratorio, animadores infansia M.  no ho grupu infansia misionaria mai halibur hamutuk 65 pesoas iha salaun Parokial St. António nian hodi tuir aprezentasaun kona-ba “Protesaun menoridade” ne’ebé fó husi Ir. Sebastiana Soares FMA no Ir. Esmeralda soares FMA.

Objetivu husi seminariu ne’e mak atu fó koñesimentu no fó orientasaun ba edukador/a, Inan-Aman no Animadores sira ne’ebé serbisu hamutuk ho FMA sira iha misaun, atu bele tulun labarik no foinsae feto no mane sira hodi promove esperiénsia edukativu ida ne’ebé di’ak. Nune’e mós promove ho prosesu pozitivu no transparensia integral tuir sistema preventivu atu bele proteje labarik sira iha familia no iha fatin oratorio.

Iha aprezentasaun ne’e ko’alia kona-ba Lei Protesaun Menor. Hodi ko’alia liu kona-ba labarik sira nia direitu ne’ebé ema adultu labele ignora mak hanesan: nesesidade atu simu domin no halo sente seguru. Iha direitu atu simu atendimentu bainhira hetan abuzu no esplorasaun husi ema adultu. Iha direitu ba tratamentu nu’udar ema ne’ebé iha dignidade. Ho ida ne’e proteje labarik sira signifika labele iha abuzu psikolojiku/ emosional, abuzu seksual no abuzu fíziku hasoru labarik sira no foinsae sira.

Nune’e sei laiha toleransia ba ema ne’ebé halo hahalok kontra lei kódigu Penál Timor Leste nian art.145,155,166 no art. Sira seluk ne’ebé koalia kona ba protesaun labarik nian. Ho ida ne’e  nu’udar inan aman, komunidade Edukativa no animadores empeña an atu  sai protetora ba labarik no maluk foinsae sira.

Reprezentante inan aman no ADMA sira apresia tebes ba aprezentasaun ida ne’e. Depoizde aprezentasaun ne’e merenda hamutuk  hafoin fahe malu.

(Alice Gama)