Fekundidade mak fahe husi ita-nia pobreza rasik, fini karizma ita simu ba parte hotu mundu nian

Fekundidade mak fahe husi ita-nia pobreza rasik, fini karizma ita simu ba parte hotu mundu nian
Irmán Alaide Deretti iha bonoite loron dahuluk nia vizita no loron ikus triduum Madre Mazzarello nian:”Sá loos mak Madre Mazzarello nia segredu atu sai fekunda maka’as iha tinan 9 vida relijioza nian? Segredu mak fuan orante; nia tebes duni moris iha sintonia ho Na’i no iha sintonia ho irmán no maun-alin sira”.

“Bonoite!

“Ha’u agradese festa furak surpreza mai ha’u, liuhusi dansa… dansa mak espresaun kulturál furak; Furak tebes mós rona knananuk sira no kriatividade furak istória nian. Tebes duni nia tau abut no nuu-hun ne’e halo susesu ho produsaun hotu no multiplikasaun sira uma no prezensa nian, Ne’e furak liu.

Ksolok boot ida mai ha’u atu mai iha ne’e iha tinan ne’ebé imi selebra tina 25 prezensa nian. No ksolok boot liu atu hatene katak husi pioneira sira ne’ebé iha ne’e, kontinua prezente iha inspetoria ida-ne’e: irmán Paola, irmán Maria Fe no jerasaun seluk mai depois. Sira loos duni ki’ik hanesan Paola maibé fekunda no fó fuan, no nu’udar Institutu ita mós bele ona ku’u nia fuan no lori atu hakbarak nia abut iha rejiaun seluk no parte seluk mundu nian. Maravilla boot! Aplauzu ida ba Inspetoria! Se iha inspetoria hotu ne’ebé ha’u no sira fó mai ha’u misionária rua, loroloron ha’u sei iha li’ur de’it, atu foti misionária sira ba mundu. Di’ak tebes! Ha’u sente ida-ne’e motivu atu kanta Magnificat ba Na’i: ba karizma salezianu ne’ebé tau abut kle’an iha rai ida-ne’e ho kbiit atu loke an ba orizonte foun hodi la hela de’it iha Timor no Indonézia, maibé hodi hakat liu kontinente. Ba ita importante tebes vokasaun misionária ad gentes. Tanba se inspetoria sira ne’ebé misionária sira hela ho imi hola parte bá taka karik odamatan, irmán sira Timór no Indonézia nian sei la eziste iha ne’e. Sira bele pertense ba kongregasaun seluk maibé la’ós ba kongregasaun saleziana. Entaun importante kontinua iha fuan ida ne’ebé nakloke, fuan ida misionáriu, fuan ida ne’ebé laran-luak, ne’ebé la taka an de’it ba nesesidade rasik, maibé iha kapasidade atu fó husi nia pobreza rasik, hanesan buat ne’ebé Madre Mazzarello no Don Bosco halo.

Aban ita selebra Madre Mazzarello. Akontese nune’e: iha tinan lima fundasaun de’it nia haruka espedisaun dahuluk misionária sira-nian iha fatin ne’ebé sira totalmente la koñese. Misionária sira ne’e iha tinan 17, 19… Angel Valese, xefe espedisaun nian ne’e ho tinan 22, sira ne’ebé boot liu tinan 25. Sira la ta’uk atu bá, tempu barak iha tasi laran atu to’o iha rai ne’ebé Don Bosco no Madre Mazzarello haruka sira bá. Sira la koñese kultura… sira la koñese lian! Ba sira ladún importa buat ne’e! Tanba sá? Tanba sira iha motór ida iha sira-nia fuan. Motór sá koos mak ne’e, ahi ne’e, kbiit ne’e, saida loos? Maromak nia domin boot, domin ba Jezús. No domin ba Jezús ida-ne’e mak sira hakarak lori atu foin-sa’e sira, feto no mane bele koñese Jezús, hadomi Jezús, bele tuir Jezús. No tebes duni, ho tinan lima fundasaun nian, ita seidauk iha aprovasaun husi Kreda no hahú tiha ona espedisaun misionária. Ida ne’e mak fekundidade! Ida-ne’e mak fekundidade! Tanba se Don Bosco no Madre Mazzarello la fiar iha irmán foin-sa’e sira-ne’e, iha amlulik foin-sa’e sira, ita sei la hela iha Amérika ohin loron no karik karizma salezianu mate iha Mornese. Husi fini ki’ikoan Mornese nian, ohin-loron ai-hun boot ne’e nia abut no nia sanak sira habelar iha kontinente lima.

Nune’e, furak atu aban ita hanoin Madre Mazzarello. Sá loos mak Madre Mazzarello nia segredu atu sai fekunda maka’as iha tinan 9 vida relijioza nian? Segredu mak fuan orante; nia tebes duni moris iha sintonia ho Na’i no iha sintonia ho irmánno maun-alin sira. Madre Mazzarello nia imajen mak feto konsagrada ho fuan orante ne’ebé hasoru Na’i ho modu kle’an iha orasaun no nia fuan ne’ebé Maromak horik bá, iha ne’ebá mós horik ema barak nia oin no naran. Iha nia fuan iha Maromak nia oin nia temi irmán hotu nia naran, sira besik no dook, edukanda sira-nian, foin-sa’e sira-nian. Nia halo ninia fuan espasu ida: espasu ida ba Maromak no espasu ida ba irmán sira, foin-sa’e sira, povu ne’ebé hakbesik ba nia. No husi espasu ba Maromak no ba ema seluk, nia hakiak espasu ida iha nia fuan ne’ebé sai espasu enkontru nian: enkontru ho Maromak no enkontru ho ema sira. Husi enkontru ho ema Madre Mazzrello buka atu ema ida-idak ne’ebé hasoru nia iha hakaran atu koñese Jezús no sente Nia domin liuhusi orasaun, atu bele haree Nia oin iha irmán sira nia oin, iha kolega sira nia oin, iha ema hotu sira hasoru nia oin. No furak tebes se aban imi foti Madre Mazzarello nia surat sira atu bele hasoru malu ho nia, tanba Madre Mazzarello nia surat sira, mak surat sira husi inan ida ba nia oan-feto sira. Imi hakarak hasoru Madre Mazzarello? Entaun imi lee Made Mazzarello nia surat ida aban, no buka komprende sá mak Madre Mazzarello hakarak dehan ba ó iha momentu ó-nia moris nian ida-ne’e, ho idade ne’ebé ó iha, iha degrau ne’ebé ó iha bá, nu’udar foin-sa’e, eh nu’udar aspirante, postulante, novísia, juniora, irmán perpétua, servisu animasaun nian… la importa, ho idade ne’ebé ó iha, iha misaun ne’ebé ó iha iha Institutu. Lee surat ida bá no haree sá loos mak Madre Mazzarello dehan ba ó. No nia dehan ba ó atu halo nafatin di’ak ba ema seluk. Irmán ruma lee surat sira ida ba foin-sa’e sira seluk ne’ebé serbisu iha-ne’e, ba leigu sira ne’ebé serbisu iha-ne’e, atu koñese Madre Mazzarello nia fuan. Importante halo atu koñese Madre Mazarello nia fuan. Hodi lee surat, ema ida-idak sente nia an nu’udar oan-feto. Bá oan-feto sira horisehik nian nia hakerek, no nia kontinua hakerek ba oan-feto sira ohin nian iha sira-nia fuan, no ita hotu Madre Mazzarello nia oan-feto sira.

Madre Mazzarello hakarak atu ita, tebes duni bele rona ninia apelu. Apelu mak ida-ne’e: nia simu husi Maria konvite ida furak liu. Sá loos? “A te le affido, ha’u entrega sira ba ó”. Entaun aban, importante mós, ho Madre Mazzarello nia surat, bá iha Maria nia oin no husu ba nia: “Ita entrega sira mai ha’u?” Madre Mazzarello rona husi Na’i-feto ne’ebé dehan: “Ha’u entrega sira ba ó”; ita bá iha Na’i-Feto no husu: “Ita entrega sira mai ha’u?… Foin-sa’e sira, kiak sira, ema sira ne’ebé presiza liu, Ita entrega sira mai ha’u? Ita husu sá mai ha’u?”. Maria sei hateten: “Imi halo tuir buat hotu ne’ebé Nia dehan ba imi”. Inan haruka ita ba Oan-Mane. Ho Madre Mazzarello nia surat ita bá hasoru Inan, no Inan haruka ita bá Oan-Mane, tanba Nia mak fó mai ita misaun. “Imi bá no haklaken Lia-foun Di’ak”. Ho Maria Mornese nian, ita tama iha sintonia ho Maria Nazaré nian atu bele hasoru Oan-Mane, Jezús Nazaré no sai tebes duni anunsiadora ba nia Lia-Foun Di’ak iha realidade ohin loron nian, atu misaun iha tinan 25 nia laran sai fekunda liután no bele lori nia fuan sira ba parte barak mundu nian.

Bonoite no obrigada barak!”