Dili –  Ir Maria Assunta Sumiko Inoue – Konselleira Vizitadora, halo nia sorumutu ho Irmán Juniores FMA TIN hamutuk 21. Fatin salaun sentru João Paolo II, iha sesta, 09/09/2016.  Enkontru ne’e hahu ho orasaun ne’ebé prepara husi Ir Alma Castagna. Hafoin, Ir Assunta hahú nia konferénsia, nia ko’alia kona-ba surat be akompaña Konstituisaun FMA, Torino 08/12/1878. Nia aprezenta oinsá Don Bosco hahú imprime Konstituisaun ba Filhas de Maria Auxiliadora, tan ita nia Aman lalehan nia laran-di’ak. Institutu ne’ebé ita iha sorte atu hola parte, iha tempu ida ne’e hetan dezenvolvimentu boot. Don Bosco iha serteza katak Konstituisaun halo Irmán sira sai santa tanba dalan siguru atu metin ba ita nia santidade mak moris iha Konstituisaun no projetu moris nian ne’ebé orienta no tulun ita nia bontadi atu realiza ita nia vokasaun. Presiza hadomi regra sira ne’ebé ukun Institutu: imi lee, medita sira no tau iha prátika. Haka’as-an ho laran-badinas hodi moris tuir, tanba ida ne’e ita nia objetivu primeiru. Nune’e “sé mak moris tuir didi’ak iha kongregasaun, nia sei hetan damen”. Reza ba malu, atu Na’i halo imi sai konstante no fiel iha imi nia vokasaun, Ir Assunta dehan.

Ita moris tuir Konstituisaun nu’udar  fidelidade ba Don Bosco hanesan Madre Mazzarello ne’ebé fiel ba Don Bosco nu’udar Fundadór. Tuir Art. 173 FMA ida-idak simu bolun atu fó sasin kona-ba dedikasun total ba Na’i, iha Maromak Nia povu nia leet, nu’udar moruk ita nia aliansa ho Maromak. Ita kontínua hadomi Don Bosco hodi moris tuir Konstituisaun.

Nu’udar FMA laos fasil atu moris tuir Konstituisaun. Maibé ita mós Hanoin iha aspetu tolu ne’ebé la’o iha komunidade;

• Vida orasaun; relasaun ho Jezús
• Vida komunitária; komunidade hahu nia família dahuluk, hanesan iha uma, serbisu no relasaun ho Irmán sira
• Vida apostuladu; atividade ho foin-sa’e no labarik sira, buka kolabora ho ema seluk.

Tuir mai, Ir Assunta fó perguntas hodi haree hamutuk nu’udar grupu, fafurak sá deit mak imi hetan iha imi nia Moris Konsagrada tuir esperiénsia loroloron nian no difikuldade sá deit imi enfrenta nu’udar FMA ida.

Iha grupu fafurak no difkuldade ne’ebé ami identifika mak;

• Ami nia vokasaun rasik, moris orasaun, moris fraterna, moris komuñaun, Espíritu família ne’ebé livre, simplisidade, ksolok no suporta malu hodi forma misaun ida.
• La dun iha haraik-an ba malu, la organiza didi’ak tempu, falta de komunikasaun, karakterístika moris nian ne’ebé lahanesan no seluktan …

Ir Assunta tau hamutuk filafali ami nia fafurak no difkuldade, nia dehan difkuldade nu’udar dezafiu atu haburas-an, ita bele tulun malu no suporta malu tanba lahanesan, nune’e ho karakter ne’ebé lahanesan ita favorese kolabora hamutuk.

Haforsa ksolok moris hamutuk nian ida ne’e; ami mós rona mensajen ruma husi Pe. Ivo Guelo SDB, Konselleiru Jeral ba Formasaun, ba vizita Ir Assunta, no konvida nia fó mós lia-menon mai ami, nia dehan: Ksolok mak karakterístika Saleziana nian, Don Bosco husik hela mai ita.  Amu-Papa Francisco mós kontínua konvida ita atu moris iha ksolok ida ne’e. Ksolok lolos mai husi ita nia laran hakmatek ne’ebé iha relasaun metin ho Jezús. Formasaun la para. Buat ne’ebé importante mak ita mai iha ne’e laos ita mak hili maibé iha ida ne’ebé bolu ita Nia fó seguransa ba ita. Loroloron tenke haree saida mak Maromak hakarak mai ita. Husu ba Nia aten-barani atu hatan ba Nia ho ksolok tanba moris Saleziana iha ksolok ba buat hotu.

Iha parte finál Me. Assunta husu ami hakerek FMA ideál, nu’udar modelu ida ne’ebé ami hakarak to’o. Nune’e ami ida-idak ho ami nia kriatividade ami pinta no hakerek virtude sira iha laran.

(Agata Freitas)