Retiru anuál grupu III  28 Jullu-4 Agostu

Dili –  Iha loron 28 Jullu too 4 Agostu 2016, Irmán FMA nain 39, Novisa na’in 4 hamutuk ho Irmán Discípula Jesus Eucaristia nain 3. Totál Irmán sira hamutuk 46 mak partisipa iha retiru anuál datoluk nian.

Iha konferénsia abertura ba retiru nee uluk liu hahu ho Madre Provinsiál, Madre Alma Castagna ne’ebe loke ho liafuan ne’ebe dehan: Madre Mazzarello no Irmán sira dahuluk, sira nia moris sai konkretu mak “Fidelidade ba regra” ne’e mak garante ba futuru ohin loron nian. Ita-nia moris ohin loron bazeia ba Konstitusaun dahuluk nian. Tan ne’e iha iha ita-nia regulamentu 33 ko’alia mos kona-ba “Retiru anuál mak kria klima orasaun no silénsiu nian. Madre Mazzarello nia Surat 22 dehan : “ Ko’alia uituan ho kriatura no ko’alia barak ho Maromak. Mensajen ne’ebe Madre Alma husik ba ami hotu ne’ebé partisipa iha retiru ne’e mak “presisa rezerva klima silénsiu nian iha tempu retiru ne’e ho di’ak hodi ko’alia barak ho Maromak i sai ema ne’ebe rigurozu ba moris orasaun no silénsiu nian iha semana ida ne’e nia laran”.

Hotu tiha konferénsia badak introdutiva ba retiru husi Madre Alma, kontinua kedas ho misa abertura ba retiru anuál nian ne’ebé prezide husi padre Agostinho Soares, SDB nudar pregadór ba ami-nia retiru.

Iha omilia ba misa abertura nian padre Agostinho sublinha importánsia silénsiu nian iha sentidu rua: Hakmatek liur nian i hakmatek laran nian ou silénsiu interior.

Vantajen husi silénsiu ema bele deskobre nia an atu nia bele iha koñesimentu di’ak ba an rasik hodi nune’e bele komprende ema seluk liu husi prosesu reflesaun profunda ne’ebé sai husi nia an rasik.

Iha tema sira ba tempu retiru nian mak: loke ho koñese Evanjellu nudar Nai Maromak nia Mizerikordia, Jezus nia kruz nudar revelasaun Maromak nia mizerikordia aas liu, Maromak koalia liu husi nia futar lia, Orasaun, Eukaristia, Komuñaun fraterna, Sakramentu perdaun, Vokasaun i Misaun.

Iha loron dalimak retiru nian (02 Agostu 2016)  Padre Adolfo Sarmento, SDB, Misionáriu Timor oan hela iha Afrika ( Mosambike) iha loron ne’e mai fahe ho ami nia moris misionáriu nian iha rai Afrika.

Esperiénsia ne’ebé nia fahe mak ne’e, atu sai Misionáriu/a uluknanain moris tuir Jezus nia misaun ( Ba mundu tomak haklaken Evanjellu). Nia mos fahe kona ba obras sira ne’ebe halao iha rai misaun Afrika mak loke Eskola, Pastoral ne’ebe halao iha Parokia, Universitaria, no mos pastoral vokasional.

Iha parte ne’ebé dezenvolve liu atu bele hetan rezultadu ba fini vokasaun diak mak preparasaun ba Formasaun inisial mak Novisio/a sira halo formasaun hamutuk. (Kongregasaun femininu 7 inklui ho kongregasaun Maskulinu Salesiano sira deit). Formadores husi kongregasaun oioin fahe sira nia nia matenek ba formande sira nune’e sira bele sai riku iha intelektuál no Espirituál, ne’e mak rezultadu di’ak husi eskola inter kongregasaun nian iha rai ne’eba.

Iha parte kultura nian bele dehan katak presiza misionariu/a atu haklaken iha rai ne’eba tanba kultura ne’eba nian forte liu, tanba moris sinkretismo sai forte liu iha povo ne’eba nian.

Ikus liu padre Adolfo taka ho lia fuan 3 ne’ebe sai fundamentu ba ida-idak ne’ebé hakarak  sai misionáriu/a mak:

1. Vida orasaun ne’ebe hetan abut profundu iha Kristu
2. Domin ba Orasaun no domin ba ita nia knaar
3. Kruz nudar salvasaun ba ita ida –ida nia moris

Loron ikus nian Padre Agostinho mos koalia kona ba Santidade Salesian e taka ho Nain Feto.

Iha loron 4 Agostu 2016 misa enserramentu ba ami nia retiru ho renovasaun votos ho Irman Juniores hamutuk 12.

Iha lokraik loron hanesan, postulante na’in 5 (Mari Roste Isabel, Cesarina Correia, Lourdes de Carvalho, Virginia da Costa, e Benedita dos Santos) sai Novisa iha Madre Alma nia liman.

Sira nia simbolu ba selebrasaun mak “ Imi hela iha Hau, Hau hela iha imi” ( Evanjellu Joao 15:4).

Madre Alma Castagna nudar provinsiál TIN nian, hatoo nia mensajen badak ba sira kona ba liafuan ne’ebe sira hili nudar simbolu, presiza hela iha Kristu  hanesan uvas sanak ho nia tahan lahaketak malu,  nune’é  mos imi tau laran metin iha Kristu tanba Nia bolu imi no Nia sei nafatin hamutuk ho imi.

Iha tempu novisadu mak tempu ne’ebe aprende atu moris hodi hadomi liu tan Jezus no moris  tuir nia ukun fuan sira iha moris moris konkretu.

(Ines Freitas Bartolo)