Baucau – Ativade pastoral ne’ebé halo ho foinsa’e sira, hetan duni partisipasaun mazímu tebes. Ida ne’e mak akontese iha enkontru  animador Zonal Baucau (animador husi Baucau, Fatumaka no Venialle) ne’ebé realiza iha loron 9 de Julho 2016 iha komunidade SDB Baucau. Partisipantes animador ne‘ebé tuir enkontru ne’e hamutuk ema nain 65. Madre nain 3, no padre salesiano nain 3 mos. Enkontru ne’e mak enktru daruak nian.  Iha enkontru ne’e, foti tema ne’ebé la’o hamutuk ho kreda kona ba Amo Papa nia ensiklika “LAUDATO SI”. Buat ne’ebé interesante mak animador sira nia entuziasmu atu rona, reflete  no fahe esperiensia kona ba akontesimentu sira iha ita nia rai laran liu-liu kona ita nia uma komun hanesan amo papa dehan. Kuidadu ba ita nia uma komun. Ho perguntas ruma ne’ebé ajuda animador sira atu hatan mak: Hodi haree ba amo papa nia surat Ensiklika – ita bele deskobre problema saidá mak  akontese ba ita nia uma  comum  Timor Leste ? resposta simples husi animador ida katak, problema ne’ebé mosu maka falta de konxíensia atu haree ba ema hotu nia diak. ita seidauk hatoman –an atu hanoin kona ba ema seluk. Hatutan tan katak ita perzisa kuidadu no tau matan ba kriatura hotu ne’ebé  Maromak haraik mai ita nia liman atu tau matan. Tenke forma fuan ida “BEM KOMUN”. Nune’e deit mak ita bele hatan ba amo papa nia hahusuk ne’e.

Ba animador sira, hato’o mos katak atu kuidadu ba bem komun ne’e uluk knanain tenke hahu housi hau nia-an rasik, (respeita, tau matan, apresia nst), nune’e iha oratorio ka fatin apostoladu nian, animador mak sai uluk ezemplu atu kuidadu ho ita nia fatin sira atu la bele soe foer arbiru, uza kuidadu sasan nst. Tanba ita nia kultura ida uza-soe mak afeta ema kiak barak hetan moras oi-oin. Ikus nian hato’o mos kestaun ida kona Bee hemu mós kestaun importante tebe-tebes ida, tanba indispensável ba ema nia moris no atu sustenta ekosistema-sira rai no bee nian. Be matan sira bee-mós nian fornese sanitáriu, agro-pekuáriu no industriál sira.Kualidade bee ne’ebé ema kiak sira asesu. Iha ema kiak sira nia leet, mosu dala barak moras oioin ne’ebé iha relasaun ho bee, inklui mós hirak ne’ebe  mosu tanba mikrorganizmu no substánsia kímika sira ( Diareia no kólera) tanba servisu ijiene no reserva bee nian la adekuadu, sai mós fatór signifikativu susar no mortalidade infantíl nian.

Ikus nian, komunidade FMA no SDB, prepara merenda furak los ne’ebé kompleta ami  nia emkontru ho merenda hamutuk. Ikus liu ami hato’o ami agradece ba madre no padre sira komunidade Baucau ne’ebé simu ami atu halo enkontru iha sira fatin.

(Yashinta Hoar)