Jubileu Mizerikórdia no konversaun
Baucau – Tinan Mizerikórdia nian Amu-Papa konvida ita atu reflete Maromak nia laran-sadia eh mizerikórdia no moris obra sira mizerikórdia nian korporál no espirituál. Nia hateten katak ne’e mak “maneira ida atu fanun ita-nia konxiénsia, dalabarak dukur iha drama pobreza nia oin, no atu tama ba beibeik iha fuan Evanjellu nian, iha-ne’ebé ema kiak sira mak privilejiadu Maromak nia mizerikórdia nian” (MV 15).
Tanba ne’e mak, iha Jubileu Mizerikórida nian, durante tempu retiru preparasaun ba festa Páskua, Irmán FMA sira iha Baucau aprezenta obra sira mizerkórida nian ba sarani sira no husu sira atu halo nu’udar propózitu ba sira-nia moris konversaun nian ba Maromak no maluk sira. Konversaun, ne’e mak liafuan xave! Ita sai husi taka an iha an rasik atu bá hasoru Maromak no maluk sira, konversaun ba mizerikórdia. Hodi tuir omilia autór ida sékulu II nian, ita foti fali apelu ida-ne’e: “Maun-alin sira, ita foti okaziaun furak ida-ne’e atu halo peniténsia, no enkuantu ita sei iha tempu, ita konverte an ba Maromak ne’ebé bolu ita no prontu atu simu ita. Se ita husik hakarak aat hotu no la fó lisensa atu ita-nia klamar sai atan ba hakaran aat sira, ita sei partisipa iha Jezús nia mizerikórdia”.
S. João Paulo II fó hanoin kona-ba santa Faustina nia vizaun sira, ne’ebé iha purgatóriu nia oin, hakilar: “prizaun ida terus nian”, no Na’i halo nia komprende: “Ha’u-nia mizerikórdia lakohi buat ne’e, maibé justisa mak ezije”. Nune’e, parese ita labele hetan mizerikórdia lahó konversaun, selae Maromak la justu ona, iha mundu ida-ne’e, no liuliu iha mundu seluk: “Mizerikórdia, molok hakonu ita ho ninia laran-di’ak ezije lialoos, justisa no arrependimentu. Iha Maromak mizerikórdia hatudu an nu’udar perdaun (R.Sarah, Dio o niente, Siena 2015,p. 266). Ne’e mak Evanjellu Jezús Kristu nian!
Akontesimentu trájiku oioin iha mundu, lori atu ita halo Jubileu iMizerikórida nian sai loos duni apelu forte ba ema hotu nia konversaun atu bele hetan induljénsia, katak mizerikórdia husi Na’i; konvite ho insisténsia, uluknanai ba sarani sira, atu hafoun renúnsia batizmál no hateke ba Jezús Kristu, “odamatan santu” ida mesak atu ita tama iha moris rohan-laek, hanesan Nia rasik hateten.
Ita iha Jubileu mizerikórdia nian, maibé ita hein iha Na’i nia mizerikórdia no perdaun, se ita observa Ukun-Fuan sira, hodi husik hahalok aat, divizaun no erezia. Maromak hakbesik ema, horik iha ita leet, la’ós “Maromak” ida ne’ebé dook; katóliku ida la profesa Maromak ida nia la koñese: depoizde Inkarnasaun, la iha tan ona razaun atu la hatene Nia. Ita labele kahur direitu atu fó adorasaun ba Maromak hodi imita mundu nia espetákulu sira, hanesan Jezús rasik hanorin ho ukun-fuan dahuluk boot liu. Presiza defende família husi lia-falsu hotu ne’ebé halo moe de’it. Labele oho maun-alin no maluk atu bele foti nia rikusoin; aproveita husi ema kiak sira – ne’ebé ita sei hetan nafatin iha ita leet – atu hamosu moris-mukit; kahur lia-falsu ho lialoos, buat aat ho di’ak; sai na’in eh patraun ba ema seluk no ema nia sasán sira. Lahó konversaun, mizerikórdia sei la halakon vísiu no salan, liuliu sala kapitál sira, ne’ebé ita haree ema barak moris iha nia laran ne’e ho modu permanente/estavel.
Ita hakarak atu Jubileu tulun atu hamoris filafali ezersísiu virtude teologál sira (fiar, esperansa no karidade) no virtude kardeál sira (prudénsia, justisa, fortaleza, temperansa) to’o iha grau eroízmu nian, katak to’o santidade, no tanba ne’e, hotu-hotu simu konvite atu filafali ba Sakramentu sira nu’udar instrumentu ordináriu Grasa Maromak nian. Kreda presiza pratika obra sira mizerikórdia nian, korporál, maibé liuliu ida espirituál, hahú ho tolu uluk: fó konsellu ba ema laran rua-rua sira, hanorin ema beik sira, fó hanoin ba ema maksalak sira.
Iha loron Juízu nian, husi ida partikulár depoizde mate to’o ida universál, ita sei simu julgamentu kona-ba observa Maromak nia Ukun-Fuan sira nune’e mós Kreda nia ukun-fuan sira, uluknanai se ita bá Misa eh lae, nu’udar bee-matan no tutun adorasaun nian ba Maromak, katak Eukaristia, hahalok loos karidade nian ba Nia ne’ebé sai kiak atu halo ita sai riku. Misa katak halo memória ba Nia ne’ebé dehan: “Ema ne’ebé han ha’u-nia isin no hemu ha’u-nia raan, sei iha moris rohan-laek, no ha’u sei halo nia moris hi’as iha loron ikus”(Jo 6,54).
Nune’e: “Ita keta tau absolutamente buat ida uluk ba Kristu, ne’ebé lori ita hotu hamutuk ba moris rohan-laek (S. Bento, Reg. n. 72).