CN – Amu-Papa Bento XVI dedika katekeze kuarta-feira loron 21, atu ko’alia kona-ba rasionalidade fiar nian. Nia fó hanoin katak Maromak, ho nia grasa, leno razaun no loke orizonte rohan-laek, atu fiar sai insentivu ida atu buka ba beibeik, la para no la hodi hakmatek “iha deskoberta ne’ebé nunka hotu kona-ba lialoos no realidade”.

Asesu kópia ho lia-portugés

Atu fó ezemplu kona-ba babukak ne’ebé fiar halakan iha ema no nunka hotu, Amu-Papa sita Santu Agostinho. Nia ho laran la hakmatek buka lialoos, hodi estuda filozofia hotu-hotu ne’ebé iha. “Nia kolen iha investigasaun rasionál sai ba nia pedagojia signifikativa ba enkontru ho lialoos Kristu nian. Bainhira nia dehan: “ó komprende atu fiar no fiar atu komprende” ( Discurso 43, 9:PL 38, 258), ida-ne’e hanesan haktuir fali nia “esperiénsia moris nian”.
Amu-Papa fó hanoin katak fiar katólika rasionál; koñesimentu fiar nian la ba kontra razaun. Nia afirma katak, bainhira hakarak lialoos, hodi de’it relasaun armónika entre fiar no razaun mak dalan loos ne’ebé lori ba Maromak no ba an rasik nia realizasaun nakonu. Iha sentidu ne’e, fiar no razaun komplementa malu.
“Fia, se moris loloos, la tama iha konflitu ho siénsia, maibé koopera ho nia, hodi oferese kritériu baze nian atu bele promove ema hotu nia di’ak, husu atu hakribi tentativa sira  ne’ebé – hodi ba kontra Maromak nia projetu orijináriu – bele prodús efeitu sira ne’ebé  prodús efeitu kontra ema rasik”.
Bento XVI mós fó hanoin katak, husi nia hahún kedas, tradisaun katólika rejeita buat hanaran “fideízmu”, katak vontade fiar ne’ebé kontra razaun. Nia destaka katak Maromak mistériu ida, maib la’ós irrasionál.
“Se, hodi hateke ba mistériu, razaun haree nakukun, la’ós tanba mistéria la soi naroman, maibé tanba iha naroman barak liu. Nine’e mós bainhira ema nia matan sira hateke diretamente ba loromatan, nia haree de’it nakukun; maibé sé mak bele dehan katak loron la nabilan, loos liután fonte naroman nian?”.