Maun no biin-alin sira! Festa kmanek!

Mensajen festa Imakulada Konseisaun Virjen Maria nian bele rezume ho liafuan sira-ne’e: buat hotu don gratuitu Maromak nian, buat hotu grasa, buat hotu don nia domin mai ita. Abju Gabriele bolu Maria «nakonu ho grasa» (Lc 1,28): iha nia la iha espasu ba salan, basá Maromak hili nanis nia horik uluk kedas nu’udar Jezús nia inan no prezerva nia husi kulpa orijinál. No Maria korresponde ba grasa no abandona an hodi dehan ba Anju  «Halo iha iha ha’u tuir ita-nia liafuan» (v. 38). Nia la dehan: “Ha’u halo tuir ita-nia liafuan”: lae! Maibé: «Halo iha ha’u…». No Liafuan halo an ba ema iha ninia knotak. Mai ita mós simu pedidu atu rona Maromak ne’ebé ko’alia mai ita no atu simu ninia hakaran; tuir lójika evanjélika la iha buat ida ativu no fekundu liu duké rona no simu Liafuan Na’i nian, ne’ebé mai husi Evanjellu, husi Bíblia. Na’i ko’alia nafatin mai ita!

Atitude Maria Nazaré nian hatudu mai katak mai uluk “horik” / “ser” molok “halo”/ “fazer”, no presiza husik Maromak halo atu sai loos duni hanesan buat ne’ebé Nia hakarak mai ita. Nia mak halo iha ita kmanek oioin. Maria hatene simu, la’ós pasiva. Hanesan, iha nivel fíziku, simu Espíritu Santu nia kbiit maibé hafoin fó isin no raan ba Maromak nia Oan ne’ebé forma iha nia, iha nivel espirituál, nia simu grasa atu korresponde ba nia ho fiar. Tanba ne’e, S. Agostinho afirma katak Virjen Maria «ko’us uluk iha nia fuan molok iha nia knotak» (Discorsi, 215, 4). Nia ko’us uluk fiar hafoin Na’i. Mistériu simun grasa ne’e, ne’ebé iha Maria, tanba priviléjiu úniku ida, la hetan obstákulu ida salan nian, mak posibilidade ida ba ema hotu. S. Paulo, defaktu, hahú nia Surat ba Éfeso ho liafuan sira hahí nian: «Rahun di’ak ba Maromak, ita Na’i Jezús Kristu nia Aman, ne’ebé haraik bensan mai ita ho bensan espirituál oioin husi lalehan hodi Kristu» (1,3). Hanesan Maria simu saudasaun husi Isabel nu’udar «rahun di’ak liu feto hotu-hotu» (Lc 1,42), nune’e mós ita sai “rahun di’ak” nafatin, katak simu domin, nune’e «hili molok kriasaun mundu nian atu sai santu no sala-laek» (Ef 1,4). Maromak prezerva Maria, enkuantu ita simu salvasaun husi Batizmu no fiar. Maibé ita hotu, nia no ita, liuhusi Kristu, «hodi nia kbiit no grasa» (v. 6), grasa ne’ebé Imakulada simu grasa iha plenitude.

Iha domin nia oin, iha laran-sadia nia oin, iha grasa Maromak nian ne’ebé tau iha ita-nia fuan, konsekuénia ida de’it impoin mai ita: gratuidade. La iha em aida bele sira salvasaun! Salvasaun mak don gratuitu ida Na’i nian, don gratuitu ida husi Maromak ne’ebé mai iha ita no horik iha ita. Hanesan ita simu gratuitamente, nune’e mós gratuitamente ita simu bolun atu fó (kf Mt 10,8); hodi banati Maria, ne’ebé, lalais kedas depizde simu Anju nia anúnsiu, ba partilla don fekundidade nian ho nia maluk Isabel. Basá, se buat hotu fó de’it, buat hotu tenke fó hikas. Ho modu oinsá loos? Hodi husik Espíritu Santu halo ita don ida ba ema seluk. Espíritu mak don mai ita no ita, ho Espíritu nia kbiit, tenke sai don ba ema seluk no husik atu Espíritu Santu halo ita sai instrumentu simun nian, instrumentu rekonsiliasaun nian, instrumentu perdaun nian. Se ita husik Na’i nia grasa nakfilak ita-nia ezisténsia, basá Na’i nia grasa nakfilak ita, ita labele rai de’it mai ita naroman ne’ebé mai husi nia oin, maibé husik nia leno ema seluk liuhusi ita. Ita aprende husi Maria, ne’ebé fihir metin ba Oan-Mane no nia oin sai «oin ne’ebé hanesan ba beibeik ho Kristu» (Dante, Paradiso, XXXII, 87). Ba nia ita dirije oras-ne’e ita-nia orasaun ne’ebé fó hanoin Anju nia anúnsiu.