29 Agostu

MARTÍRIU JOÃO BATISTA NIAN

Evanjellu Mc 6,17-29

«Erodes rasik haruka atu kaer João Batista, hodi hatama nia iha dadur laran tanba Erodiade, Erodes nia alin Filipe nia kaben ne’ebé nia hola fali. Basá João lia tun ba Erodes dehan, “Tuir ukun-fuan, ó labele hola fali ó-nia alin kaben!” Erodiade hirus nia teb-tebes hodi hakarak oho nia, maibé nia labele, basá Erodes ta’uk João, ne’ebé nia hatene nu’udar ema di’ak no santu ida. Erodes tau matan ba nia; Wainhira nia rona nia ko’alia, nia laran taridu barak, maibé nia haksolok atu rona nia. Tempu di’ak ida mosu mai wainhira Erodes halo tinan. Nia halo festa boot ida ba soldadu sira nia na’i ulun sira no mós ba ema boot sira rai Galileia nian. Wainhira Erodiade nia oan-feto mai dansa,  nia fó ksolok boot ba Erodes ho nia maluk sira. Tan ne’e, liurai dehan ba feto ne’e, “Husu buat naran de’it ne’ebé ó hakarak, Ha’u sei fó ba ó.” Nia dehan tan hodi jura, “Ha’u sei fó buat naran  de’it  ne’ebé ó sei husu, maski ha’u nia reinu nia sorin balun ida.” Feto ne’e sai hodi husu nia inan, “Ha’u sei husu sá loos?” Nia hatán, “João Batista nia ulun.” Feto ne’e halai kedas ba liurai hodi hateten, “Ha’u hakarak katak ita-boot fó mai ha’u ohin kedas João Batista nia ulun iha bandeja ida.” Liurai laran susar teb-tebes maibé tanba hanoin liafuan ne’ebé nia hakotu tiha ona no mós tanba nia maluk sira, nia lakohi la halo tuir nia liafuan. Nune’e, liurai haruka kedas soldadu ida atu  lori João nia ulun. Ema ne’e la’o ba hodi tesi João nia ulun iha dadur laran. Tuirmai, nia lori fali ulun ne’e iha bandeja ida nia laran hodi fó nia ba feto. Feto ne’e fó fali nia ba nia inan. Wainhira João nia eskolante sira rona kona-ba buat hirak ne’e, sira mai hodi lori nia isin mate atu hakoi».

Reflesaun

Ohin ita hanoin S. João Batista nia martíriu, Prekursór Mesias nian. Batista nia moris tomak hadulas hale’u Jezús nia An, basá lahó Jezús, nia knaar Prekursór nian la iha sentidu ida.

No, husi nia inan nia knotak, nia sente prosimidade ho Na’i. Maria no Isabel nia hakohak, loke kosok-oan na’in rua ne’e nia diálogu: Na’i Makso’in santifika João no, nia haksoit ho entuziazmu iha nia inan nia knotak.

Ninia misaun Prekursór nian mantein nafatin entuziazmu ida-ne’e, nia prepara  Na’i nia dalan, halo nia dalan terik, hatún foho sira, haklaken katak Nia prezente ona no hatudu Nia nu’udar Mesias: «Ne’e mak Maromak nia Bibi-Oan» (Jo 1,36).

Iha nia moris nia rohan, João, bainhira haklaken liberdade mesiánika ba sira ne’ebé dadur iha sira-nia vísiu laran, ema tau nia iha prizaun: «João lia tun ba Erodes: Tuir ukun-fuan, ó labele hola fali ó-nia alin kaben!» (Mc 6,18). Batista nia mate mak testemuña martirizante ne’ebé iha nu’udar sentru Jezús. No sai Prekursór iha moris no mós bá uluk ba Nia iha mate mean.

Saun Beda dehan mai ita katak «hela iha dadur laran, iha nakukun prizaun nian, ida-ne’ebé mai atu fó sasin kona-ba Roman, no nia merese husi Kristu nia ibun rasik (…) hanaran nia nu’udar ahi-oan ne’ebé lakan nabilan. Simu batizmu ho nia raan rasik, nia ne’ebé molok ne’e hetan knaar atu fó batizmu ba mundu nia Redentór».

Atu Maromak iha festa Martíriu Saun João Batista nian halakan iha ita entuziazmu, iha sentidu etimolójiku liafuan nian no, nune’e nakonu ho Maromak, ita mós fó testemuñu kona-ba ita-nia fiar iha Jezús ho aten-barani. Atu ita-nia moris sarani mós hadulas Jezús, Nia ne’ebé sei fó sentidu nakonu.

Reflesaun seluk

Iha sentru Evanjellu ohin nian mak Erodes nia konxiénsia foer. Jezús nia fama ne’ebé sai boot ba beibeik hafanu iha nia sentimentu kulpa nian tanba haruka oho João Batista. Nia konxiénsia akuza nia bainhira nia rona ema ko’alia kona-ba Jezús, ne’ebé nia naran sai boot. Ita ema maski buka eskapa husi konxiénsia, nia persege ita to’o rohan, to’o ita fó atensaun ba saida mak konxiénsia dehan. Ne’e mak ‘sentidu daneen’ ne’ebé eziste iha ita-nia laran, katak, kapasidade atu sente lia-loos sasán sira-nian. No maski moris, salan sira, sirkunstánsia sira, kondisionamentu sira bele alivia sentidu daneen ne’ebé ita hotu iha, iha ita kontina nalian nu’udar deskonfortu ida buat ne’ebé la korresponde ho Lia-loos. Tanba ne’e mak Erodes la hakmatek no hatudu neuroze ne’ebé ita iha bainhira ita, husi parte ida iha atrasaun ba lia-loos  no, husi parte seluk, ita moris kontra lia-loos ne’e: “Erodes rasik haruka atu kaer João Batista, hodi hatama nia iha dadur laran tanba Erodiade, Erodes nia alin Filipe nia kaben ne’ebé nia hola. Basá João lia tun ba Erodes dehan, “Tuir ukun-fuan, ó labele hola fali ó-nia alin kaben”. Erodíade hirus no hakarak oho João, maibé Erodes ta’uk João basá nia hatene João ema santu nune’e proteje nia. Maski Erodes nia moe maibé nia hakarak rona. Iksumai tan haree feto-raan ida nia dansa, nia halo juramentu lalais ne’ebé lori nia atu oho João ne’ebé inosente!

Oinsá mak nia husi sorin ida sente atrasaun ba lia-loos no depois husik lia-bosok mak manán? Evanjellu ohin nian haktuir ida-ne’e mai ita atu hatudu konflitu ne’ebé eziste iha ita no atu lori ita ba lia-loos, hodi halo hilin loos nian.

Dala ida tan esperiénsia hanorin katak virtude ida la’o hamutuk ho virtude sira seluk, no hotu-hotu tenke sai boot ho maneira orgánika, hanesan liman-fuan sira liman sira-nian. No mós bainhira ita haburas vísiu ida, vísiu sira seluk mós buras iha ita.