Laran-luak atu kuda fini Maromak nia Liafuan nian
Papa Francisco nia komentáriu ba Evanjellu Domingu XV nian (16 Jullu 2023)
Maun no biin-alin doben sira, buongiorno!
Ohin Evanjellu aprezenta mai ita ai-knanoik semadór nian (kf Mt 13, 1-23). Ilas kuda fini nian furak tebes, no Jezús uza atu deskreve don nia Liafuan nian. Ita imajina fini ida: ki’ik-oan, ladún haree, maibé halo sai boot planta sira ne’ebé fó fuan. Maromak nia Liafuan hanesan ne’e duni; ita hanoin ba Evanjellu, livru ki’ik-oan ida, simples no ema hotu bele iha, ne’ebé prodús moris foun iha ema ne’ebé simu nia. Nune’e, Liafuan mak fini karik, ita mak rai: ita bele simu nia ka la simu. Maibé Jezús, “semeadór di’ak”, la kolen atu kuda ho jenerozidade. Nia hatene ita-nia rain, hatene katak fatuk sira ita-nia inkosntánsia nian no ai-tarak sira ita-nia vísiu nian (kf vv. 21-22) bele hanehan Liafuan, no maski nune’e, nia hein atu ita bele fó fuan barak (kf v. 8).
Nune’e mak Na’i halo, no nune’e mós mak ita simu bolun atu halo: kuda hodi l akole. Maibé oinsá ita bele halo ida-ne’e, kuda nafatin, hodi la kole? Mai ita haree ezemplu ruma.
Uluknanai, aman-inan sira: kuda laran-di’ak no fiar iha oan sira, no simu bolun atu keta dezanima, dalaruma, parese sira la komprende ka lakohi apresia sira-nia hanorin sira, ka mentalidade mundu nian “he’an kontra” karik. Fini di’ak hela nafatin, no ida-ne’e mak folin, no iha tempu oportunu nia sei kria abut sira. Maibé se, hodi monu ba deskonfiansa, deziste atu kuda no husik oan sira tuir moda sira no telemovel sira, hodi la dedika tempu ba sira, la eduka sira, entaun rai isin sai nakonu ho du’ut aat sira. Aman-inan sira, imi keta kole atu kuda iha oan sira!
Tuirmai, ita hateke ba joven sira: sira mós bele kuda fini Evanjellu nian iha moris loron ba loron. Porezemplu, ho orasaun: ne’e mak fini ki’ik-oan ida ne’ebé la haree, maibé hodi konfia ba Jezús buat hotu ne’ebé ita moris daudaun, no nune’e Nia bele halo sai boot. Maibé ha’u hanoin mós ba tempu dedika ba ema seluk, ba sira ne’ebé presiza liu: parede lakon tempu, maibé ne’e mak tempu santu, enkuantu satisfasaun aparente sira konsumizmu no edonizmu nian husik ita liman mamuk. No ha’u hanoin iha estudu: loos duni, ne’e hakole no la safisfás kedas, hanesan bainhira kuda, maibé esnesiál atu harii futuru ida di’ak liu ba hotu.
Ita haree aman-inan sira, haree joven sira; agora ita haree ba semeadór/a sira Evanjellu nian, amlulik di’ak liu barak, relijiozu /a no leigu/a konprometidu/a sira iha anúnsiu, ne’ebé moris no haklaken Maromak nia Liafuan, dalabarak lahó susesu kedas. Ita nunka haluha, bainhira ita haklaken Liafuan, katak até iha-ne’ebé parese katak buat ida la akontese, iha realidade Espíritu Santu atua no Maromak nia Reinu buras ona, liuhusi no hakat liu ita-nia esforsu sira. Tanba ne’e, maun no biin-alin doben sira, la’o bá oin ho ksolok! Ita hanoin hikas ema sira ne’ebé kari fini Maromak nia Liafuan nian iha ita-nia moris – ida-idak hanoin: “Oinsá ha’u-nia fiar hahú?” – nia bele natubu depoizde tinan barak ita hasoru sira-nia ezemplu sira, maibé akontese presizamente tanba sira!
Iha buat sira-ne’e hotu nia roman, ita bele husu: ha’u kuda buat ne’ebé di’ak? Ha’u preokupa atu ku’u de’it mai ha’u ka ha’u kuda mós ba ema sira seluk? Ha’u kari fini ruma Evanjellu nian iha ha’u-nia moris loroloron: iha estudu, iha serbisu, iha tempu livre? Ha’u dezanimadu ka, hanesan Jezús, ha’u kontinua kuda, maski la haree rezultadu kedas?
Maria, ne’ebé ohin ita venera nu’udar Rahun-Di’ak Virjen Foho Karmelo nian, tulun ita atu sai semeadór/a sira ne’ebé laran-luak no haksolokLiafoun DI’ak nian.