MEMÓRIA MARIA NIA FUTAR FUAN SALA-LAEK

Introdusaun

Selebrasaun atu fó onra ba Maria nia futar Fuan Sala-Laek iha ligasaun metin ho solenidade Jezús nia futar Fuan Santu, iha loron tuir kedas. Ida-ne’e la’ós porakazu ida. Bainhira ita fó onra  ba Jezús nia futar Fuan Santu ita selebra Na’i nia domin boot ne’ebé Nia hatudu mai ita hodi mate mai ita no domin ne’ebé Nia kontinua haraik mai ita loroloron. Maria besik liu ba nia Oan, la’ós de’it tanba Inan maibé tanba Nia hadomi ema hotu ne’ebé Nia Oan hadomi, mate, no moris hi’as fali bá. Nia fuan boot tebes atu hakohak ita hotu iha ninia domin. Nia hamutuk ho ita iha ita-nia terus no ita-nia ksolok sira.

Evanjellu Lc 2,41-51

«Tinan tinan Jezús nia inan aman sira bá Jerusalem iha festa Páskua. Wainhira Nia halo tinan sanulu-resin-rua, sira sa’e ba Jerusalém, tuir lisan festa nian. Festa hotu tiha, sira fila hikas ba uma, maibé Jezús hela iha Jerusalém; nia aman-inan sira la hatene. Sira hanoin katak Nia la’o ho maluk sira. La’o tiha loron ida, mak sira buka Nia iha parente no maluk sira leet. Tan la hetan Nia, sira fila fali ba Jerusalém hodi buka Nia. Liu tiha loron tolu, sira hetan fali Nia iha templu, tur hela iha ema matenek sira leet, hodi rona no husu sira. Ema hotu ne’ebé rona Nia hakfodak ho nia matenek no nia liafuan. Haree tiha Nia, nia aman-inan sira hakfodak teb-tebes. Nia inan hateten ba Nia: “Ha’u oan, tansá Ó halo nune’e mai ami? Ó-nia aman ho ha’u neon susar teb-tebes hodi buka ó.” Nia dehan ba sira: “Tansá imi buka Ha’u? Imi la hatene katak Ha’u sei hela iha Ha’u Aman nia uma?” Maibé sira la komprende lia hirak ne’e katak sá. Jezús tun fali hamutuk ho sira ba Nazaré, hodi halo tuir sira nia hakarak. Nia inan rai lia hirak ne’e hotu iha nia fuan. No Jezús sai boot ba daudaun iha otas, matenek no kmanek, iha Maromak no ema sira oin».

Reflesaun

Ohin ita selebra memória Maria nia futar Fuan Sala-Laek [“Coração Imaculado de Maria”]. Fuan ida lahó foer, nakonu ho Maromak, totalmente nakloke atu obedese no rona Nia. Fuan, iha linguajen Bíblia nian, refere ba ema nia profundu, iha-ne’ebé naksira ninia  hanoin sira hotu, liafuan no hahalok sira. Saida mak naksira husi Maria nia futar fuan? Fé, obediénisa, ternura, disponibilidade, espíritu servisu nian, fortaleza, umildade, simplisidade, agradesimentu, no virtude seluseluk ne’ebé la iha rohan.

Tanba sá? Nia resposta ita hetan iha Jezús nia liafuan sira: «Iha-ne’ebé iha ó-nia rikusoin, iha-ne’ebá iha ó-nia fuan» (Mt 6,21). Maria nia rikusoin mak nia Oan, no iha Nia mak nia tau nia fuan tomak; Maria nia hanoin sira, liafuan sira no hahalok sira nia orijen no finalidade mak kontempla no haksolok Na’i.

Evanjellu ohin nian hatudu ida-ne’e. Depoizde haktuir kona-ba Jezús labarik lakon nia hetan fali iha templu, Evanjellu dehan mai ita katak «Nia inan rai lia hirak ne’e hotu iha nia laran» (Lc 2,51). Saun Gregório de Nisa komenta: «Maromak husik nia An atu ema sira-ne’ebé iha fuan purifikadu kontempla Nia». Saida mak Maria rai iha nia fuan? Husi Inkarnasaun to’o Jezús nia Axensaun ba lalehan, liu husi oras terus no moruk sira Kalváriu nian iha rekordasaun barak ne’ebé Maria medita no hakle’an: ksolok vizita anju Gabriel nian ne’ebé manifesta Maromak nia planu ba Nia, re’in no hakohak dahuluk ba Jezús foin moris, ain-hakat dahuluk nia Oan nian iha rai, haree nia sai boot iha sabedouria no grasa, ninia “intervensaun” iha festa kaben Kaná nian, Jezús nia hanorin no pregasaun sira, Makso’in nia terus iha krús, esperansa no triunfu Moris-Hi’as nian.

La sala atu hanoin katak entre buat sira ne’ebé Maria rai di’ak iha nia fuan iha mós ita basá Nia mak ita Inan tuir Jezús rasik nia hakaran. Furak hatene katak ita seguru iha ema ida nia fuan laran no Fuan ida-ne’e mak tebes duni, subar-fatin ka abrigu sala-laek, lahó buat aat ida iha laran, maibé hetan defeza iha nia. Dalabarak Fuan Sala-Laek ne’e defende ita husi ita an rasik. Fuan ne’e mak dalan seguru ne’ebé lori ita ba uma. Lori ita ba Jezús.

Ita husu Maromak atu ita iha ksolok mai husi domin boot ba Nia, loron ba loron ho modu perfeitu liután, ho fuan tomak, nu’udar oan di’ak sira Virjen Maria nian.