Maria Auxiliadora, “Don Bosco nia Na’i-Feto”

Maria Auxiliadora, “Don Bosco nia Na’i-Feto”

“Auxilium Christianorum”, “Sarani sira-nia Tulun”, mak títulu própriu Ladaiña Rozáriu nian no ne’e mak patrimóniu Kreda universál nian. Maibé tempu hanesan, títulu ne’e iha valór partikulár liu ba Família Saleziana, tanba devosaun boot ne’ebé Don Bosco hatudu ba Maria ne’ebé nia invoka ho títulu ida-ne’e.

Invokasaun “Auxilium christianorum, ora pro nobis” mosu, ba dala uluk, iha versaun ladaiña Loreto nian publika iha 1576 no Papa Clemente VIII aprova iha 1601. Invokasaun ne’e Papa Pio V mak aumenta depoizde Santa Liga nia vitória hasoru Otomanu sira iha Lepanto, iha 7 Outubru 1571. Amu-Papa institui ba vitória glorioza no definitiva ida-ne’e, festa Santu Rozáriu nian, maibé invokasaun agradesimentu nian ba Protetora lalehan nu’udar “Auxilium Christianorum”, la atribui diretamente ba Papa, hanesan ema hateten, maibé ba veteranu funu-na’in sira ne’ebé filafali husu kombate, liu husi Loreto atu agradese Na’i-Feto; ró funu sira nia estandarte haruka ba kreda dedika ba Maria iha Gaeta, ne’ebé sei konserva to’o ohin loron.

Povu kristaun nia ksolok ne’e hela ba nafatin iha invokasaun ida-ne’e; Senadu Venezia nian haruka hakerek iha kuadru komemorativu boot funu Lepanto nian ida nia okos, iha Palásiu Dukál: “La’ós kbiit, la’ós kilat, la’ós líder sira mak lori ba vitória, Maibé Maria Rozáriu nian” no nune’e iha títulu antigu sira nia sorin hanesan “Consoladora dos aflitos” no “Refúgio dos pecadores”, aumenta tan ba povu sarani no ba Kreda “Auxiliadora dos Cristãos”.

Festa Maria Sarani sira-nia Tulun Papa Pio VII mak institui iha 15 Setembru 1815 no fiksa iha loron 24 Maiu atu halo memória ba ninia filahikas triunfál ba Roma (24 Maiu 1814) depoizde Napoleão Bonaparte dadur nia iha Fontainebleau. Iha orijen festa ne’e limita de’it ba Kreda Roma nian, maibé lalais de’it Kreda Toscana sira-nian adopta (1816) kedas no hafoin habelar ba Kreda universál.

Kultu ne’e maski kontinua iha sékulu sira tuirmai, iha ninia momentu aas no ladún aas, to’o bainhira iha tinan 800 Don Bosco hamoris filafali. Edukadór no inovadór boot husi Torino ne’e, tau iha Maria Auxiliadora nia protesaun no tulun ninia obra amlulik no fundadór nian husi inísiu kedas. Ba Maria Auxiliadora mak Don Bosco diriji ninia nesesidade hotu, liuliu bainhira sasán sira sai komplikadu no naksobu. Amlulik boot, apóstolu joven sira-nian ida-ne’e, haruka harii iha tinan tolu nia laran de’it iha 1868, bazílika Maria Auxiliadora nian iha sidade saleziana Valdocco-Torino nian; nia tau ba ninia protesaun materna ninia obra hotu, ne’ebé habelar iha mundu tomak. No “Maria Auxiliadora’ sai tiha “Don Bosco nia Na’i-Feto”, haketak-laek husi Família Saleziana boot, ne’ebé fó ba Kreda fileira ida santu sira-nian, beatu sira-nian, veneravel no servo Maromak nian; sira-ne’e hotu mak oan sira ne’ebé laran metin iha Inan midar no kbiit-na’in liu inan hotu nia tulun.

Kontinente no nasaun sira iha nu’udar Padroeira Maria Auxiliadora: Austrália katólika husi 1844, China husi 1924, Argentina husi 1949, Polónia husi inisiu dékada 1800 nian, devosaun ne’e habelar liután no antiga liután iha País sira Europa Orientál nian.

Iha bazílika Torino nian ne’ebé dedika ba Nia ita hetan kuadru boot, ne’ebé fundadór rasik haruka halo, ne’ebé reprezenta Maria Auxiliadora, ho Kosok-Oan iha liman no ho Apóstolu no Evanjelista sira hale’u Nia. Signifikadu kuadru nian klaru liu; nu’udar Maria prezente hamutuk ho apóstolu sira iha Jerusalém iha inísiu Kreda nia atividade nian, nune’e mós Nia sei proteje no gia Kreda iha sékulu sira nia laran.

(JG)