ISTÓRIA NA’I-FETO KONSELLU DI’AK NIAN (NOSSA SENHORA DO BOM CONSELHO)

Memória litúrjika 26 Abríl

Orijen

Na’i-Feto Konsellu Di’ak nian mak títulu ida Virjen Maria nian. Sentru devosaun ne’e nian iha íkone ka imajen ida Virjen Maria nian. Íkone ohin loron tau iha Genazzano, Itália, iha Igreja dedika ba nia. Orijen íkone nian kahur malu entre istória fantástika sira no milagre sira. Istória fahe ba parte rua. Maioria relatu sira nian relasiona ho íkone Na’i-Feto “Shkodra”, ne’ebé signifika “Konsellu Di’ak”, venera iha Scutari, Albánia no íkone ne’e ohin loron venera iha Genazzano, Itália.

Istória nia hahú iha Albánia

Iha Albánia, ema venera Maria ba sékulu barak ho títulu ne’e. Iha rai ne’e iha kapela barak mak dedika ba nia. Ida, espesialmente, sai sentru peregrinasaun boboot iha tempu sira funu nian kontra turku Otomanu sira. Ne’e mak Kapela “Shkodra” nian, ne’ebé signifika “Konsellu Di’ak”. Iha-ne’ebá, iha íkone ida ne’ebé ema venera.

Íkone sai husi kapela

Loron ida, Otomanu sira tau serku ba sidade. Nune’e, albaneze na’in rua devotu boot ba Virjen, hakneak iha íkone nia oin no husu grasa atu eskapa ho seguransa. Iha momentu ne’e, íkone kore an husi altár no hela iha ár leten, sai husi kapela. Mane na’in rua ne’e naran De Sclavis no Gjorgji, la’o tuir íkone ne’ebé iha kalohan leten. Hodi tuir imajen ne’e, sira eskapa husi serku no to’o iha Roma. Iha-ne’ebá íkone lakon husi sira oin.

Deskobre hikasfali íkone

Liutiha tempu ruma, sira na’in rua rona ema ko’alia kona-ba Na’i-Feto nia imajen ne’ebé mosu ho modu milagrozu iha sidade Genazzano. Sira deside bá iha-ne’ebá. To’o tiha, sira rekoñese kedas katak imajen ne’e mak ida venera iha Shkodra no ida-ne’ebé gia sira to’o Roma. Tanba ne’e sira deside hela metin iha Genazzano.

Igreja

Tempu liu. Papa Sisto III husu tulun husi sarani sira atu halo restaurasaun ba Bazílika “Santa Maria Maggiore”. Povu Genazzano destaka an iha jenerozidade. Tanba ne’e, Amu-Papa fó ba sidade rai ida. Iha rai ne’e sira harii igreja dedika ba “Na’i-Feto Konsellu Di’ak” nian. Maibé tempu liu, igreja ne’e ema la tau matan no monu rahun.

Ruína no restaurasaun

Iha tinan 1467, Petruccia de Geneo, viúva no moradora iha lokál, halo parte “Ordem Terceira Santo Agostinho” nian, sente impulsu atu hahú restaura igerja, hodi uza ninia rekursu rasik, ne’ebé la barak. Tanba nia la hetan tulun husi povu, nia gasta buat hotu ne’ebé nia iha, maski nune’e, nia la konsege remata obra sira. Akontese katak, iha festa Saun Marcos nian, 25 Abríl 1467, povu halibur ba festa. Besik tuku 4 loraik, sira hotu rona múzika furak ida. Sira hotu buka atu hatene mai husi ne’ebé. Nune’e, sira haree kalohan ida iha lalehan ne’ebé moos.  Kalohan ne’e tun no taka igreja nia didin-lolon sira, ne’ebé seidauk remata. Iha-ne’ebá mak kalohan ne’e hela ba tempu ruma. Bainhira kalohan lakon, povu ho hakfodak, haree iha didin-lolon pintura Na’i-Feto nian ho Jezús Kosok-Oan. Iha momentu ne’e, sinu sira hahú dere mesak. Buat ne’e dada ema husi fatin barak, ne’ebé kurioza, mai atu haree saida mak akontese daudaun. Señora Petruccia rasik bainhira haree imajen ne’e, nia monu ba rai hodi tanis. Husi ne’e padre sira Ordem Agostinianu sira hahú habelar kultu ba NA’i-Feto Konsellu Di’ak nian.

Peregrinasaun no milagre sira

Depoizde ne’e, notísia habelar lalais iha itália tomak. Nune’e peregrinu sira husi fatin hotu bá fatin ne’e. Sira hahú esperimenta milagre oioin ne’ebé akontese iha pintura nia oin. Tanba milagre barak, sira hili notáriu ida atu hakerek milagre boot liu eh grasa estraodinária sira ne’ebé iha. Rejistru sei iha no halo lista milagre 171.

Imajen milagroza

Aleinde grasa sira akontese iha kapela, imajen ne’e mós ema labele esplika. Husi sékulu XV mak nia metin iha-ne’ebá, iha ár, lahó moldadura ka pregu ne’ebé hametin ba didin. Imajen dook husi muru sentímetru tolu. Relatu oioin hateten katak Na’i-Feto nia oin troka tuir sirkunstánsia sira.

Papa sira no povu albanés

Povu Albanés la haluha Na’i-Feto Konsellu Di’ak nian. Sira kontinua halo festa tinan ida dala rua. Iha okaziaun ne’e, sira husu atu Na’i-Feto nia ilas fila fali ba nia uma dahuluk iha Albánia. Papa Leão XIII haruka harii altár ida iha ninia oratóriu privadu. Nia rasik,vizita santuáriu no harii Pia Uniaun, iha-ne’eb’e nia mós sai membru, hakerek pozia sira no fó ba Igreja Na’i-Feto Konsellu Di’ak nian títulu “Bazílika Menór” nian. Papa Pio XII tau ninia misaun papál iha Na’i-Feto Konsellu Di’ak nia protesaun. Iha loron 25 Abríl 1993 (viajen apostólika Papa S. João Paulo II ba Albánia), data iha-ne’eb’e milagre pintura mosu iha Genezzano (25 Abríl 1467), S. João Paulo II pessoalmente bá iha santuáriu antigu no fó reprodusaun imajen orijinál nu’udar prezente. Hodi halo kedas entronizasaun, nune’e marka definitivamente rekonsiliasaun entre governu no nasaun albaneza ho Kristu nia Igreja.

Orasaun ba Na’i-Feto Konsellu Di’ak

“Virjen glorioza liu, ne’ebé Konsellu Rohan-Laek hili ba Liafuan halo An ba Ema nia Inan. Tezoureira grasa divina sira-nian no advogada ba ema maksalak sira, ha’u, atan ne’ebé la so’i liu husi ita atan sira, ha’u mai iha Ita oin, atu Ita so’i sai ha’u-nia gia no konsellu iha tanis-fatin ne’e. Halo atu ha’u hetan, liuhusi Ita Oan Divinu nia Raan folin boot, perdaun mai ha’u-nia salan sira, salvasaun ba ha’u-nia klamar no meiu sira ne’ebé ha’u presiza atu bele hala’o. Halo atu Santa Kreda manán hasoru inimigu sira no atu Jezús Kristu nia Reinu habelar iha Rai tomak. Amén”.