Husi labarik kedas. Giovanni Bosco soi don komunikasaun efikás nian: faxíniu liafuan nian, arte narrasaun nian uza ba servisu misaun edukativa no pastorál nian.

Ko’alia kona-ba nia an bainhira sei labarik, hale’u ho maluk sira, Don Bosco hakerek: “buat ne’ebé halo sira halibur hale’u ha’u no fó ksolok ba sira to’o bulak mak istória sira ne’ebé ha’u haktuir ba sira. Ezemplu sira ne’ebé ha’u rona iha omilia ka iha katekeze, buat ne’ebé ha’u le’e husi livru “Reali di Francia, Guerino Meschino Bertoldo, Bertoldino” fó materiál barak mai ha’u. Bainhira ha’u nia maluk sira hare ha’u, sira halai mai hobur atu halo ha’u esplika ba sira buat ne’ebé ha’u foin konsegue hatene husi livru ne’ebé ha’u le’e. Ema boot balun mós mai atu rona, no dala ruma, bainhira ha’u halo viajen bá no fila ba Castelnuovo, iha to’os ka iha du’ut leten, ema atus ida resin hale’u ha’u atu rona labarik kiak ida ne’ebé, maski iha memória maka’as uitoan, la soi siénsia ida, maibé iha sira leet, hanesan doutór boot ida  (Memórias do Oratório, p. 22-23, edição abreviada; iha lia-tetun p.8).

Ordena tiha nu’udar amlulik, nia simu pedidu barak: “Ha’u hetan konvite atu bá, orsida iha fatin ida, orasida iha fatin seluk atu halo tríduu, novena ka retiru sira maibé ha’u la barani sai husi ne’e tanba la hatene atu husik ha’u nia uma ba sé. Di’ak hira mak ita bele halo”, Nia hakerek ba padre Alosanatti iha tempu dahuluk sira Oratóriu nian.

Hasoru labarik no foin-sa’e sira, Don Bosco maka narradór ida, formasaun ne’ebé nia fó ba ninia kolaboradór narrativa, ninia espiritualidade maka narrativa, komunikasaun públika kona-b ania projetu no obra sira maka narrativa. Objetu narrasaun nian maka vivénsia moris sarani nian, Maromak nia Liafuan no ezemplu konkretu santu sira-nian, hahalok virtude ema sira-nian no sira-nia hahalok di;ak sira, rezultadu pozitivu sira servisu edukativu no formativu Oratóriu nian, obra ne’ebé realiza ona, ninia mehi no utopia sira.

Estratéjia-na’in jeniál ida

Ninia asaun pastorál konsiste liuliu, atu narra buat kmanek sira Na’i halo: Don Bosco narra Bíblia nu’udar “istória” sagrada, istória asaun salvífika Maromak nian no ninia maravilla sira iha ema leet, istória fidelidade no infidelidade nia oan sira-nian. Ba nia, Maromak nia Liafuan, la’ós de’it livru ida,

Maibé liafuan ne’ebé tenke haklaken, dirije ba ouvinte konkretu sira, aplika ba esperiénsia moris nian, “gia iha dalan ba lalehan” (Vita di Domenico Savio, ed. 1859, p. 30).

Don Bosco hakerek barak. La’ós ba ema matenek sira, maibé ba foin-sa’e sira no ba povu, ba membru sira Família Saleziana nian.

Nia hakerek nu’udar bibi-atan no edukadór sarani. Nia hakarak kona fuan no neon sira atu forma no informa sira,atu sensibiliza no konvoka sira. Nia hakarak konverte, enkoraja ba di’ak, loke orizonte sentidu nian ba joven sira, hafanun vokasaun no kolaborasaun. Nia hakaken-na’in ideia sira-nian atu serví moris sarani no ba rejenerasaun sosiál, promosaun kulturál no espirituál foin-sa’e sira-nian, ho imprensa no liafuan (husi diskursu ki’ik sira ba joven no salezianu sira, to’o bonoite sira, konferénsia S. Francisco de Sales nian, pregasaun sira karidade nian iha uma-kreda sira Itália nian, Fransa no España nian…). Ninia hakerek sira ne’ebé edita fali kole kolesiona iha edisaun fac-símile volume 38 (editora LAS). Nia maka komunikadór edukativu matenek/abil, pregadór ida no konferensista efikás.

Nia jeniál mós iha organizasaun no estratéjia komunikasaun nian. Iha kontestu istóriku ida dezenvovlimentu esponensiál editoria populár no difuzaun ideia sira no modelu alternativu vida nian ba sarani sira, Nia la kontente de’it sai hakerek-na’in livru sira nian ba joven sira nia formasaun; nia sai mós editór (nia hahú ho kolesaun Letture Cattoliche), fundadór tipografia no uma editora sira. Nia estimula no enkoraja Salezianu sira, Filhas de Maria Auxiliadora, Kooperadores no belun sira atu sai hakerek-na’in, autór livru eskolár, jornalista, komediógrafu no kpmpositór múzika nian. Ba tempu ida salezianu sira sai espesialista komunikasaun nian, preparadu di’ak kulturalmente, kompetente iha setór ne’e, mós nu’udar profisionál sira (kompeténsia intelektuál no kompeténsia téknika sira). Sira halo eskola iha mundu katóliku ho sira-nia editoria: iha sira-nia ain-fatin mosu kongregasaun seluk ne’ebé servisu ba Emprensa Di’ak. Boletim Salesiano sai modelu ba publikasaun análoga atus resin.

Sá mak sei hela husi serbisu boot no intelijente ida-ne’e? Iha risku ida atu lakon paixaun ida, kompeténsia ida, prátika ida, kultura ida. Tradisaun ida atu rekupera no  hafoun fali; série ida kompeténsia nian atu rekonstroi liuhusi itineráriu formativu adekuadu sira  no opsaun ne’ebé reflete liután, liuhusi valorizasaun leigu no eis-alunu espesializadu sira.