25 Janeiru

S. PAULO NIA KONVERSAUN

Saulo, sidadaun romanu tuir priviléjiu sidade natál nian, Tarso, mak judeu konviktu, forma iha eskola Gamaliel nian, iha Jerusalém. Nia kontra fiar foun ne’ebé hahú habelar iha Palestina no ninia arredór sira. Nia hakarak Estévão nia mate. No hola parte iha nia, hodi hein ema sira ne’ebé tuda fatuk ba Estévão sira-nia kapa sira. Nia persege maka’as ho violénsia ema sira ne’ebé fiar Jezús Kristu. Nia naran halo komunidade sarani sira ta’uk. Bainhira nia bá Damasko atu prende sarani sira iha-ne’ebá no lori ba Jerusalém, nia hasoru Jezús moris-hi’as. Enkontru ne’e muda nia moris ba nafatin, ho ninia forma fiar no hanoin nian. Jezús moris-hi’as ne’ebé nia persege, sai sentru ba ninia espiritualidade no teolojia. Iha Antioquia, Saulo halo esperiénsia dahuluk vida sarani nian. Sai tiha apóstolu Evanjellu nian, ho naran Paulo, Antioquia sai nia pontu partida ba viajen misionária sira. Nia funda komunidade oioin iha Ázia no iha Europa. Nia hakerek surat sira ba komunidade sira ne’ebé fó sasin kona-ba nia domin ba Jezús Kristu no ba Kreda, no fó mai ita elementu importante sira ninia teolojia nian. Nu’udar apóstolu loloos no auténtiku. Paulo iha nafatin atensaun atu filafali ba Jerusalém atu konfornta an ho apóstolu sira seluk no atu la halai leet de’it.

Paulo la  hola parte ba grupu na’in Sanulu-resin-Rua nian. Maibé liturjia aplika mós Jezús nia laifuan ba Nan’in Sanulu-resin-Rua ba nia, iha momentu ne’ebé Nia sae ba Lalehan: “Imi ba mundu tomak, haklaken Evanjellu ba kriatura tomak” (Mc 16,15). Paulo, depoizde esperiénsia fiar no komunidadenian, sai apóstolu loloos Jezús nian. Husi uluk keda Kreda entende katak mandatu mosionáriu Kristu Moris-Hi’as nian dirije mós ba nia. Paulo submete no obedese.

Maromak hakarak salva umanidade ho umanidade nia kolaborasaun rasik. Jezús presiza misionáriu-testemuña sira. Salvasaun mak rezultadu husi pregasaun no realiza liuhusi hahalok fiar nian husi ema ne’ebé rona: “Ema ne’ebé fiar no simu batizmu sei salva” (v. 16). Maromak, ne’ebé hakiak ita lahó ita, la salva ita lahó ita-nia kolaborasaun.

Sinál no milagre sira ne’ebé akompaña apóstolu sira-nia pregasaun manifesta Maromak nia prezensa konsoladora iha ita leet.

Apóstolu sira-nia Hahalok 22, 3-16

«“Ha’u ema Judeu, moris iha Tarso iha Silísia no sai boot iha sidade ne’e. Iha Gamaliel nia ain mak ha’u estuda tuir loloos ita-nia bei-ala sira nia ukun-fuan no laran badinas ba Maromak, nu’udar imi hotu ohin ne’e. Ha’u persege Dalan to’o mate, hodi kaer mane ho feto no lori sira ba dadur laran. Amululik boot sira no Sinédriu tomak bele fó sasin mai ha’u. Basá husi sira mak ha’u simu surat ba maun-alin sira no ha’u la’o ba Damasko atu lori fali bá Jerusalém sira hotu ne’ebé iha ne’ebá kesi ho korente atu fó kastigu ba sira. Tuir dalan, la’o besik ona Damasko, besik meio-dia, teki-teki naroman boot husi lalehan nabilan hale’u ha’u. Ha’u monu ba rai no rona lia ida ne’ebé dehan mai ha’u, ‘Saul, Saul, tansa ó persege ha’u?’ Ha’u hatán, ‘Na’i, ita sé?’ Nia hatán mai ha’u, ‘Ha’u mak Jezús Nazaré ne’ebé ó persege.’ Ha’u nia maluk sira haree naroman ne’e maibé sira la rona lia ne’ebé ko’alia mai ha’u. Ha’u husu, ‘Ha’u sei halo saida, Na’i?’ Na’i hatán mai ha’u, ‘Hamriik bá no la’o bá Damasko, no iha ne’ebá ema sei hateten ba ó buat hotu ne’ebé fó ona ba ó atu halo.’ Tan ha’u la haree tanba naroman nabilan tebtebes, ha’u nia maluk sira kaer ha’u nia liman to’o tama iha Damasko. Ema ida naran Ananias, ema ne’ebé halo tuir ukun-fuan no ema naran boot iha ema Judeu sira leet iha ne’ebá, mai hasouru ha’u no hamriik iha ne’ebá hodi dehan, ‘Saul, ha’u alin, haree fali bá.’ Iha oras ne’ebá kedas, ha’u haree fali hodi haree nia. Tuir mai nia dehan, ‘Ita bei-ala sira nia Maromak fihir ó atu hatene nia hakarak, atu hareeo Ida ne’ebé Los, no rona nia lia, basá ó sei sai nia sasin ba ema hotu-hotu kona-ba buat sira ne’ebé ó haree no rona. Oras ne’e, tan sá hein tan? Hamriik ba, simu batizmu no perdaun ba ó-nia salan hodi bolu Nia naran’».

Reflesaun

Iha S. Paulo revela tebes duni Maromak nia kbiit. Funu-baluk maka’as hasoru Kristu nia naran, Saulo hasoru Na’i iha dalan ba Damasco, simu Nia iha fiar no sai Apóstolu entuziasta, ho frkundidade estraordinária. Ninia itineráriu fiar nian mak símbolu ita-nia fiar nian.

Fiar implika uluknanai, hasoru Jezús Nazaé, Maromak halo an ba ema, pesoalmente. Ema sarani la fiar iha doutrina ruma, iha sitema ida. Maibé iha ema ida, ema umanu-divina Jezús nian. Iha fiar katak adere vitalmente ba Jezús, to’o la labele moris se lahó Nia.

Hasoru tiha, pasa ba diálogu, basá fiar mak enkontru no adezaun entre ema intelijente no livre sira. Ema ne’ebé nakloke ba diálogu, Maromak revela An rasik, revela Ninia vontade no ninia projetu. Diálogu vitál ne’e lori ema sira ne’ebé halo ba forma ida moris nnian ne’ebé aas ba beibeik.

Maibé fiar mak obediénsia mós, submisaun, abandonu totál kriatura nian ba Kriadór. Obedese la signifika halakon ita-nia liberdade rasik ka direitu rasik. Maibé signifika, komprende distánsia ne’ebé eziste entre interlokutór no, tmepu hanesan, intui katak adezaun ba vontade divina lori ba satisfasaun no realizasaun totál an rasik nian.

Ikusnian, fiar sarani mak misaun mós. Labele privatiza soin ida ne’ebé, husi nia natureza rasik mak komunitáriu. Ema ne’ebé simu husi Kristu don salvasaun nian iha Kristu, sente iha nia laran obrigasaun atu halo sai don ba ema seluk.