«Maun no biin-alin doben sira,  ‘buongiorno e buona domenica’!

Ohin solenidade Santíssima Trindade nian, no iha Evanjellu selebrasaun nian Jezús aprezenta mai Pesoa divina na’in rua seluk, Aman no Espíritu Santu. Kona-ba Espíritu nia dehan: «Nia la ko’alia husi an rasik, maibé sei foti husi ha’u no sei haklaken ba imi». No tuirmai, kona-ba Aman, nia dehan: «Buat hotu ne’ebé Aman nian ha’u nian» (Jo 16,14-15). Ita nota katak Espíritu Santu ko’alia, maibé la’ós kona-ba an rasik: nia haklaken Jezús no revela Aman. No ita nota mós katak Aman, ne’ebé iha buat hotu, tanba nia mak buat hotu nia hun, fó ba Oan buat hotu ne’ebé nia iha: la rai buat ida ba nia no saran an tomak ba Oan. Katak, Espíritu Santu la ko’alia kona-ba an rasik, nia ko’alia kona-ba Jezús, kona-ba seluk. No Aman, la fó an rasik fó Oan. Ne’e mak jenerozidade nakloke, Pesoa ida nakloke ba seluk.

No oras-ne’e ita hateke mai ita an, ba buat ne’ebé ita ko’alia no ba buat ne’ebé ita iha. Bainhira ita ko’alia, ita sempre hakarak atu ko’alia di’ak kona-ba ita no kona-ba saida mak ita halo. Dala hira! “Ha’u halo ida-ne’e, ida seluk…”, “Ha’u iha problema ne’e…”. Sempre ko’alia nune’e. Diferensa boot ho Espíritu Santu, ne’ebé ko’alia hodi haklaken sira seluk, no Aman no Oan! No, kona-ba buat ne’ebé ita iha, oinsá mak ita inveja no oinsá ita susar atu partilla ho ema seluk, ho ema ne’ebé kuran buat ne’ebé nesesáriu! Ho liafuan ne’e fasil, maibé iha prátika difisil liu.

Nune’e festeja Santíssima Trindade la’ós ezersísiu teolójiku ida, maibé revolusaun ida kona-ba ita-nia modu moris nian. Maromak, iha-ne’ebé Pesoa ida-idak moris ba ida seluk iha relasaun kontínua, iha relasionamentu kontínuu, la’ós ba an rasik, provoka ita atu moris ho ema seluk no ba ema seluk. Nakloke. Ohin ita bele husu ba an raisk se ita-nia moris reflete Maromak ne’ebé ita fiar: ha’u, ne’ebé profesa fiar iha Aman Maromak, Oan no Espíritu Santu, ha’u fiar tebes duni katak atu moris ha’u presiza ema seluk, ha’u presiza saran an ba ema seluk, ha’u presiza serví ema seluk? Ha’u afirma ho liafuan ka ha’u afirma ho moris?

Maun no biin-alin doben sira, tenke hatudu sai Maromak trinu no úniku ba ema nune’e, uluknanai ho hahalok liufali ho liafuan. Maromak, autór moris nian, ita haklaken menus liuhusri livru no liután liuhusi sasin moris nian. Nia ne’ebé, hanesan evanjelista João hakerek, «mak domin» (1 Jo 4,16), revela an liuhusi domin. Ita hanoin ba ema di’ak sira, jeneroza sira, maus ne’ebé ita hasoru: hodi hanoin sira-nia modu hanoin no hala’o nian, ita bele iha reflesu ki’ik ida Maromak-Domin nian. No saida mak domin signifika: La’ós de’it hakarak di’ak no la halo aat, maibé molok ida ne’e, iha nia abut, simu, nakloke ba ema seluk, fó fatin ba ema seluk, fó espasu ba ema seluk, Ida-ne’e signifika hadomi, husi abut.

Atu komprende di’ak liután, ita hanoin ba Pesoa divina sira, ne’ebé ita temi bainhira ita halo sinál krús nian: iha naran ida-idak iha ida seluk nia prezensa. Aman, porezemplu, labele sai Aman se la iha Oan; nune’e mós labele hanoin Oan mesak, maibé nafatin nu’udar Aman nia Oan. No Espíritu Santu, husi nia parte, mak Aman no Oan nia Espíritu. Atu habadak, Trindade hanorin mai ita katak nunka bele iha lahó ida seluk. Ita la’ós rai-nusa, ita iha mundu atu moris tuir Maromak nia ilas.: nakloke, presiza sira seluk no tulun ema seluk. Nune’e, ita halo pergunta ikus ida-ne’e: iha moris loroloron nian ha’u mós reflesu ida Trindade nian? Sinál krús ne’ebé ha’u halo loroloron – Padre Filho no Espíritu Santu –, sinál krús ne’ebé ita halo loroloron, sai de’it jestu ida ka inspira ha’u-nia modu atu ko’alia, atu hasoru, atu hatán, atu julga, atu perdua?

Na’i-Feto, Aman nia oan-feto, Inan Oan nian no espoza Espíritu nian, tulun ita atu simu no fó sasin iha moirs mistériu Maromak -Domin nian».