Papa Francisco nia lia-menon molok harohan Angelus 6 Fevereiru 2022

Maun no biin-alin doben sira, bondia!

Evanjellu Liturjia ohin nian lori ita iha Bee-lihun Galileia nia ninin. Ema lubun boot hale’u Jezús, enkuantu peskadór balun iha deziluzaun, entre sira Simaun Pedro, fase dai sira depoizde kalan ida peska nian ne’ebé la la’o di’ak. No Jezús, sae iha Simaun nia roo duni; hafoin konvida nia atu tama kle’an no soe dai dala ida tan (kf Lc 5,1-4). Ita para iha Jezús nia hahalok rua ne’e: uluknanai nia sae iha roo, hafoin, daruak, nia konvida atu tama kle’an. Foin hala’o kalan ida lahó susesu, maibé Pedro konfia no tama kle’an.

Uluknanai, Jezús sae iha Simaun nia roo. Atu halo saida? Atu hanorin. Nia husu duni mak roo ida-ne’e, ne’ebé la nakonu ho ikan maibé fila ba tasi-ibun mamuk, depoizde kalan ida kolen no deziluzaun nian. Ne’e mak ilas ida mai ita mós. Loroloron ita-nia moris nia roo husik tasi-ibun atu tama iha tasi atividade sira loroloron nian; loroloron ita buka “peska iha tasi-klaran”, atu lori bá oin projetu sira, atu moris domin iha ita-nia relasaun sira. Maibé, dalabarak, hanesan Pedro, ita esperimenta “kalan rede mamuk nian” – kalan rede mamuk nian –, deziluzaun kona-ba esforsu maka’as no la haree rezultadu ne’ebé ita hein: «Ami serbisu kalan tomak no ami la kaer buat ida» (v. 5), Simaun dehan. Dala hira mak ita hela ho sentidu lakon nian, enkuantu iha fuan mosu deziluzaun no laran-moruk. Ular-oan rua ne’e perigozu liu.

Nune’e, saida mak Na’i halo? Nia hili duni atu sae iha ita-nia roo sira. Husi ne’ebá Nia hakarak haklaken Evanjellu, Iha roo mamuk ne’e duni, símbolu ita-nia kbiit-laek sira nian, sai Jezús nia “kátedra”, ambaun atu haklaken Liafuan. No Na’i hadomi halo ida-ne’e – Na’i mak Na’i surpreza sira-nian, milagre sira iha surpreza laran –: sae iha roo ita-nia moris nian bainhira ita la iha buat ida atu oferese ba Nia; tama iha ita nia fatin-mamuk sira no hakonu nia ho Ninia prezensa; uza ita-nia pobreza atu haklaken Ninia rikusoin, ita-nia mizéria atu haklaken mizerikórdia. Mai ita hanoin kona-ba ne’e: Maromak lakohi roo kruzeiru ida, ba nia natón de’it roo kiak ida “ular tohi”, sarak ita simu Nia. Ida-ne’e loos, simu Nia; nia la interese roo ida-ne’ebé, maibé simu Nia. Maibé ita –  ha’u husu – ita husik Nia sae iha roo ita-nia moris nian? Ita oferese ba Nia buat uitoan ne’ebé ita iha? Dalaruma ita sente la dignu ba Nia tanba ita ema maksalak. Maibé ida-ne’e razaun ida ne’ebé Na’i la gosta, tanba hadook Nia husi ita! Nia mak Maromak prosimidade nian, kompaixaun nian, ternura nian, no la buka perfesionizmu: nia buka akollimentu. Ba ó mós Nia dehan: “Husik ha’u sae iha roo ó-nia moris nian” – “Maibé, Na’i haree bá…” – “Nune’e, halo ha’u sae, hanesan ne’e”. Mai ita hanoin kona-ba ne’e.

Nune’e Na’i harii hikas Pedro nia konfiansa. Bainhira Nia sae ba Pedro nia roo, depoizde haklaken, Jezús dehan ba nia: «Tama kle’an bá» (v. 4). La’ós oras loos atu peska, loron manas ona, maibé Pedro konfia iha Jezús. Nia la bazeia ninia konfiansa iha ninia estratéjia sira peskadór nian, ne’ebé nia hatene didi’ak, maibé bazeia ba buat foun Jezús nian. Iha maravilla ne’ebé dudu nia atu halo buat ne’ebé Jezús dehan ba nia. Hanesan ne’e mós mai ita: se ita simu Na’i iha ita-nia roo, ita bele ba kle’an. Ho Jezús ita he’an tasi lahó ta’uk, hodi la monu ba deziluzaun bainhira la kaer buat ida no la rende ba “la iha tan buat ida ona atu halo”. Nafatin, iha moris pesoál nune’e mós iha Kreda no sosiedade nian, iha buat furak ruma no korajzou ne’ebé ita bele halo, nafatin. Ita nafatin bele hahú hikasfali, Na’i nafatin konvida ita atu hamriik hikasfali tanba Nia loke posibilidade foun sira. Se nune’e ita simu konvite: ita duni sai pesimizmu no deskonfiansa no ita tama kle’an ho Jezús! Nune’e ita-nia roo ki’ik-oan ne’ebé mamuk sei haree peska milagroza ida.

Ita harohan ba Maria, ne’ebé hanesan nia la iha ema seluk ne’ebé simu Na’i iha roo moris nian: nia enkoraja ita no harohan daet mai ita.