Saun Clemente susesór datoluk Apóstolu S. Pedro nian depois Lino no Anacleto no Papa dahaat ne’ebé gia Igreja iha Roma. Saun Ireneu hakerek kona-ba nia iha tinan 180: “ nia haree apóstolu sira no ko’alia ho sira, rona sira nia haklaken no hetan sira nia tradisaun ho matan rasik”. Saun Ireneu mós informa tan katak, Papa Clemente mak sai autór ba karta importante, ne’ebé hakerek husi Igreja Roma ba Igreja Korintu.

Clemente sai kolaboradór ba Saun Filipe no mós S. Paulo. Tan ne’e Paulo sita Clemente nia naran iha nia surat ba sarani sira iha Filipe: “ Ó mós ha’u-nia maluk loloos, ha’u husu ó atu tulun sira. Keta haluha katak uluk, sira na’in rua serbisu ho ha’u atu haklaken Evanjellu, hamutuk ho Clemente no ha’u-nia maluk sira seluk. Sira ne’e nia naran hakerek tiha iha livru moris nian”. (Flp 4,3)

Tuir tradisaun kristán aprezenta katak Papa Saun Clemente I oan husi senadór hanaran Faustino. Mai husi família Flavia ne’ebé sei parente ho imperadór Romano hanaran Domiciano. Saun Clemente sai Papa iha époka ne’ebé susar tebes, nakonu ho persegisaun oioin hasoru Kristu nia emar sira.

Papadu

Saun Clemente governa Igreja entre tinan 88 to’o 97. Nia mak Papa ida ne’ebé lori ba oin haklaken Evanjellu ho firme sentradu iha fidelidade ba doutrina Jezús Kristu nian. Hasoru ho sabedouria divizaun sira iha Igreja laran. Iha nia karta famozu ne’ebé haruka ba Korintu, nia revela ninia espíritu unidade no domin ba Igreja. Tan ema Korintu sira lakohi tuir Igreja Roma no iha intensaun hakarak haketak-an husi unidade Igreja nian. Liuhusi surat ne’ebé hakerek ho anónimu, Papa Clemente I hakarak enkoraja sira atu persevera nafatin iha fiar no iha domin ne’ebé Jezús Kristu hanorin, nune’e mós atu sira partisipa iha uniaun ho Igreja únika ne’ebé Nia husik hela.

Legadu

Papa S. Clemente I mak estabelese fali uza krisma iha Igreja tuir tradisaun ne’ebé S. Pedro husik hela. Iha selebrasaun litúrjika uza espresaun “Amen” ne’ebé signifika konfirmasaun iha ritu relijiozu sira. Ninia sasin moris nian no fiar nian dada ema nia fuan. Nia konverte imperadór Domiciano nia alin feto Domitila sai sarani.

Papa S. Clemente kolabora maka’as iha espansaun kristianizmu iha impériu romanu. Tan ne’e susesór imperadór Domiciano naran Nerva laran-moras no haruka kaer tiha Papa Clemente ba desterra iha Criméia. Iha ne’ebá Papa Clemente iha oportunidade, tanba nia bele hasoru kristaun sira wain liu ne’ebé hetan mós kastigu. Nia enkoraja sira atu persevera nafatin iha fiar no nia konverte mós jentiu wain ba sarani.

Martíriu

Tan Papa Clemente nia susesu iha Evanjelizasaun iha fatin ezíliu mak imperadór foun naran Trajano arrepende no ho obriga haruka Papa Clemente I hasa’e sakrifísiu ba maromak romanu sira nian. Maibé Papa Clemente rejeita hodi dehan katak iha Maromak ida mesak ne’ebé nia serví ona. Ho ne’e Trajano haruka ema kesi Papa Clemente nia kakorok ba ánkora boot hodi soe ba tasi klaran. Hafoin dada fali nia isin mai entrega ba sarani sira atu hakoi nia isin. Ida-ne’e akontese iha loron 23 Novembru tinan 101. Nia isin rai hela iha Bazílika ne’ebé dedika ba nia, Bazílika S. Clemente iha Roma.