Dili – Ami nu’udar novisa FMA, obrigatóriu atu koñese no hatene “didi’ak”  Istitutu  ninia rikusoin. Ne’e mak momentu furak ida iha etapa formasaun nian, no liuliu ho Institutu ne’ebé kontinua hafoun dalan formasaun nian ba ami formande sira nia di’ak, tuir tempu ohin loron nian, hanesan “scheda” foun ne’ebé ami aplika agora. Se la koñese la bele hadomi. Nune’e iha etapa ida ne’e mak ami  estuda, hakle’an no moris loloos karizma Istitutu nian.

Ohin, 7 Setembru, ami haksolok tebes, tanba bele fahe hodi aprezenta ami nia koñesimentu, komprensaun, no reflesaun kona-ba “Istória Konstituisaun FMA nian”.

Istória Konstituisaun FMA nian hahú hakerek iha tinan 1871 to’o tinan 1982, ne’ebé hahú husi Fundadór nia liman rasik (monoscritte). Ne’ebé inspira husi Don Bosco nia mehi iha tinan 1860-’62, atu tau matan mós ba labarik no foin-sa’e feto sira. Lós duni, hanesan Don Bosco dehan: “Ha’u halo raskuñu no imi mak sei halo kompletu.”  Hahú ho “regra uma nian” ne’ebé nia rasik hakerek ba FMI sira (1869), sai nu’udar hun ba istória konstituisaun nian, ne’ebé kontinua hafoun an hahú Institutu nia fundasaun no wainhira Fundadór rasik sei moris, to’o iha momentu istóriku iha Kreda universál ho Konsíliu Vatikanu II, Konstitusaun FMA nian bele hetan aprovasaun defenitiva husi Santa Kongregasaun ba Relijiozu/a sira no Institutu sekulár. Institutu liutiha tinan 100, dalan naruk ne’ebé la’ós fasil atu hala’o, dalan ne’ebé lori Institutu ba simu liman-rohan espirituál rasik hodi to’o ba fidelidade kriativa  karizma nian.

Hodi hanoin ba Don Bosco nia liafuan: “Imi kontinua hadomi ha’u iha futuru, sei imi moris tuir didiak imi nia Konstituisaun”, ne’e mak sai empeñu boot ida mai ami, atu la’o nafatin tuir karizma Don Bosco nian. Moris relijioza mak «hafoun an ne’ebé nunka hotu». Ho NA’I nia grasa no bensan Institutu kontinua buras no hakerek istória foun iha nia futuru, hanesan nia loron moris ne’ebé besik daudaun tinan 150.

Ho fuan, ami agradese ba Irmán Tania Monteiro, ba disponibilidade ne’ebé fahe irmán nia matenek no esperiénsia sira nu’udar FMA mai ami.

(Nov. Inosencia no Nov. Novia)