Na’i-Feto, Inan Eukaristia nian
Iha Maria ita hetan tabernákulu dahuluk, iha-ne’ebé Jezús horik ba fulan sia nia laran.
Maria, ho modu espesiál, templu Maromak nian, nia mak Arka Aliansa nian. Nia lori iha nia knotak sala-laek, Maromak nia Oan rasik. Nia hadomi tebes Aman no rai nia Oan sira nia liafuan, no Oan no Aman mai horik iha nia no halo nia sai sira-nia horik-fatin.
Imposivel atu ita hakbesik Maria hodi la hakbesik ba Jezús. Maria lori ita ba Jezús. Besik Maria ita hotu simu roman Espíritu Santu nian ne’ebé hakonu nia ho grasa. Iha Sagrada Eskritura tomak la iha feto ida ne’ebé simu grasa hanesan ne’e to’o simu konvite atu sai Maromak Oan nia Inan. S. Lucas relata: “Na’i Leten Aas sei hamahan ó ho ninia lalatak” (Lc 1, 34). Iha-ne’e, evanjelista aprezenta Maria nu’udar taka-balu foun ba umanidade nia enkontru ho Maromak. Hamahan ho Maromak Leten Aas Bá ninia lalatak, Maria sai santuáriu iha-ne’ebé Jezús sai ilas vizivel.
Iha Maria ita hetan tabernákulu dahuluk ne’ebé Jezús horik ba fulan sia. Iha Maria, Maromak ne’ebé halo an ba ema mai vizita ninia povu. Entre santu hotu, santíssima Virjen Maria nabilan nu’udar modelu santidade no espiritualidade eukarístika. Maria iha ligasaun ba mistériu eukarístiku tebes, tanba ne’e mak Papa S. João Paulo II hanaran nia “Feto Eukarístika”. Nia moris espíritu eukarístiku ida-ne’e molok Jezús institui Sakramentu Eukaristia, tanba faktu ne’e: nia oferese ninia knotak virjinál ba Maromak nia Oan nia enkarnasaun. Tuir kedas Jezús nia moris, nia realiza jestu ida, jestu eukarístiku no tempu hanesan jestu ekleziál: nia aprezenta Kosok-Oan Jezús ba bibi-atan sira, ba liurai sira no ba amlulik-boot iha templu Jerusalém nian; nia aprezenta nia knotak nia fuan (o fruto bendito de vosso ventre) ba Maromak nia povu no ba jentiu sira atu sira adora no rekoñese nu’udar Mesias, Maromak nia Oan.
Atu bele sai hanesan Maria, Feto Eukarístika, ita tenke nakfilak ita-nia moris sai eukaristia tomak. Livru Apóstolu sira-nia Hahalok refere mai ita katak, liutiha Na’i nia axensaun ba Lalehan, apóstolu sira fila fali ba Senákulu, fatin baibain sira halibur malu bá (Apóst 1, 12-13). Jezús nia Inan mós prezente iha Kreda nia leet. Lucas, autór Apóstolu sira-nia Hahalok, nota faktu ida-ne’e: Maria prezente iha momentu ne’ebé Kreda moris. Jezús nia Inan, ne’ebé hamutuk ho Apóstolu sira bainhira Kreda moris iha Pentekostes, kontinua iha sira leet, partisipa iha silu paun. Eukaristia, ne’ebé hahú iha Maria, iha relasaun ho no orijen iha nia, mak ninia ai-han nu’udar sarani ida, ne’ebé la’o ho Kreda.
Kreda no Eukaristia labele haketak malu. La iha Kreda lahó Eukaristia, tanba la iha Kreda lahó Kristu nia sakrifísiu ne’ebé hafoun, nune’e mós la iha Kreda lahó Jezús nia enkarnasaun ne’ebé hanaruk iha tempu. Kreda nia peregrinasaun halo ho Eukaristia no husi Eukaristia, no ho Maria, sa’e ba lalehan, katak labele haketak husi Maria nia mediasaun iha lalehan.
Teólogu René Laurentin, rezume Maria Santíssima nia partisipasaun iha Eukaristia nune’e:
1) Maria nia partisipasaun iha mistériu Eukaristia nian korresponde, uluknanai ba partisipasaun ne’ebé nia iha iha Maromak nia Liafuan nia Enkarnasaun. Isin ne’ebé ita simu iha Óstia mak hanesan ho isin ne’ebé moris husi Maria. Isin ne’e, ne’ebé moris husi feto ida katak Maromak nia Isin!
2) Partisipasaun Maria nian iha mistériu Santu Sakrifísiu nian korresponde ba ninia partisipasaun iha sakrifísiu krús nian. Maria nia prezensa iha Missa korresponde ho nia prezensa iha Kalváriu. Nu’udar konsekuénsia, Maria nia intersesaun universál tebes duni, iha Santu Sakrifísiu, iha Missa.
3) Maria nia ligasaun ho Eukaristia, tanba nia partisipa iha silu-fahe paun iha Igreja Pentekostes nian. Nia mak modelu perfeitu no konkretu liu komuñaun nian ho Kristu nia futar Isin.
4) Kreda, Maromak nia povu ne’ebé la’o dalan, moris tanba Eukaristi no husi Eukaristia, Maria nia knotak virjin nia oan no ida de’it ho nia saran an iha Inan nian iha Kalváriu. Tanba ne’e, imposivel haketak kultu Eukaristia husi kultu Maria nian.