Ita kuda fini maibé Maromak mak halo buras no fó fuan
Papa Francisco nia lia-menon molok harohan Angelus, 13 Juñu 2021
Maun no biin-alin sira, bondia!
Ai-knanoik sira ohin nian ne’ebé Liturjia aprezenta mai ita – ai-knanoik rua – foti inspirasaun husi moris baibain no revela Jezús nia hateken atentu, ne’ebé observa realidade no, liuhusi ilas ki’ik-oan sira loroloron nian, loke janela sira kona-ba Maromak nia mistériu no kona-ba akontesimentu umanu sira. Jezús ko’alia ho modu fasil atu komprende, ko’alia ho ilas realidade sira nian, moris loroloron nian. Nune’e, Nia hanorin ita buat sira loroloron nian, ne’ebé dalaruma parese hanesan hotu no ne’ebé ita lori bá oin ho distrasaun no difikuldade, Maromak nia prezensa haksumik nian iha-ne’ebá, katak iha signifikadu ida. Entaun, ita mós presiza iha matan atentu, atu hatene “buka no hetan Maromak iha buat hotu”.
Jezús ohin kompara Maromak nia Reinu, katak ninia prezensa ne’ebé horik iha sasán sira nia fuan no mundu nian, ba fini mostarda nian, katak fini ki’ik liu ne’ebé iha: nia ki’ik-oan liu. Maski nune’e, kari iha rai, nia sai boot to’o sai ai-hun boot liu (kfr Mc 4,31-32). Nune’e mak Maromak halo. Dalaruma, tarutu mundu nian. Hamutuk ho atividade sira ne’ebé hakonu ita-nia loron sira, impede atu ita para no nota iha modu sá loos mak Na’i gia istória. Maski nune’e – Evanjellu asegura – Maromak hala’o serbisu, tuir modu fini di’ak ki’ik ida, ne’ebé iha silénsiu no neineik-neineik natubun. No, neineik neineik, sai ai-hun boot ida ne’ebé fó moris no mahon ba ema hotu. Ita-nia obra di’ak sira nia fini mós bele hanesan buat uitoan ida; maibé, buat hotu ne’ebé di’ak, pertense ba Maromak no tan ne’e iha haraik an, neineik neineik fó fuan. Buat di’ak – ita hanoin bá – nafatin sai boot ho modu unilde, ho modu hasumik, dalabarak invizivel.
Maun no biin-alin sira, ho ai-knanoik ida-ne’e, Jezús hakarak fó konfiansa mai ita, Iha situasaun barak moris nian, defaktu, bele akontese katak ita lakon korajen, tanba ita haree frakeza sira di’ak nian kompara ho forsa aparente aat nian. No ita bele husik deskonfiansa paraliza ita bainhira ita haree katak ita haka’as an, maibé rezultadu sira la mai no sasán sira hanesan nunka muda. Evanjellu husu mai ita hateken foun ida ba ita an rasik no ba realidade; husu atu iha matan sira ne’ebé boot, ne’ebé hatene hateke dook, liuliu hakat liu aparénsia sira, atu deskobre Maromak nia prezensa ne’ebé ho domin umilde nafatin serbisu iha ita-nia moris nia rai no iha ida istória nian. Ida-ne’e mak ita-nia konfiansa, ida-ne’e mak haraik forsa mai ita atu la’o bá oin loroloron ho pasiénsia, hodi kuda di’ak ne’ebé sei fó fuan. Oinsá importante tebes atitude ida-ne’e atu bele mós sai di’ak husi pandemia! Kuda konfiansa katak ita iha Maromak nia liman no tempu hanesan ita hotu empeña an atu harii no hahú hikasfali, ho pasiénsia no konstánsia.
Iha Kreda mós duut aat deskonfiansa nian bele tau abut, liuliu bainhira ita asiste krize fiar nian no projetu oioin no inisiativa sira nia frakasu. Maibé ita keta haluha katak rezultadu kuda nian la depende husi ita-nia kapasidade sira: depende husi Maromak nia asaun sira. Ita-nia parte mak kuda, no kuda ho domin, ho empeñu no pasiénsia. Maibé fini nia kbiit mak kbiit Maromak nian. Jezús esplika kona-ba ne’e iha ai-knanoik ohin nian: agrikultór kari fina no mai oin nia la komprende oinsá nia fó fuan, tanba fini ne’e rasik moris espontaneamente, loron, kalan, bainhira nia la hein (k. vv. 26-29). Ho Maromak rai ne’ebé maran mós iha nafatin esperansa ba fini nia tubun foun.
Maria Santíssima,Na’i nia atan haraik-an, hanorin ita atu haree Maromak nia grandeza ne’ebé hala’o serbisu iha buat ki’ik sira no manán tentasaun dezánimu nian. Mai ita konfia iha Nia loron ba loron!