Papa Francisco iha Angelus, 31 Janeiru 2021

Maun no biin-alin sira, bondia!

 

Pasajen evanjélika ohin nian (kf Mc 1,21-28) haktuir loron-tipu ministériu Jezús nian, ho modu partikulár kona-ba sábadu ida, loron dedika ba deskansu no orasaun, ema bá sinagoga. Iha sinagoga Kafarnaum nian, Jezús lee no komenta Eskritura sira. Ema prezente sira sente atrasaun ba ninia modu ko’alia nian; sira nia maravilla boot tanba nia hatudu autoridade ida oinseluk husi eskriba sira (v. 22). Aleinde ne’e, Jezús revela kbiit-na’in mós iha obra sira. Defaktu, mane iha iha sinagoga revolta kontra nian hodi interpela nia nu’udar Maromak nia manu-ain; Nia rekoñese espíritu malignu, fó orden atu sai husi mane ne’e no duni sai buat aat (vv. 23-26).

Bele haree elementu rua karakteriza Jezús nia asaun: pregasaun no obra taumatúrjika kura nian: haklaken no kura. Aspetu rua ne’e hetan énfaze iha pasajen evanjelista Marcos nian, maibé ida-ne’ebé evidensia liu mak pregasaun; aprezentasaun ezorsizmu nian nu’udar konfirmasaun ba ninia “autoridade” singulár no ninia hanorin. Jezús haklaken ho autoridade rasik, hanesan ida-ne’ebé posui doutrina foti husi an rasik, no la’ós hanesan eskriba sira ne’ebé repete tradisaun uluk nian no lei sira husi bei-ala sira. Sira repete liafuan sira, liafuan sira, liafuan sira, liafuan de’it – hanesan Mina hananu –. Sira hanesan ne’e: liafuan de’it. Jezús fali, nia liafuan iha autoridade, Jezús ida-ne’ebé ho autoridade. No ida-ne’e kona fuan.  Jezús nia hanorin iha autoridade hanesan Maromak nian, ne’ebé ko’alia; defaktu, ho orden ida de’it nia fasilmente liberta ema posesu husi malignu no kura nian. Tanba sá? Tanba ninia liafuan hala’o buat ne’ebé nia dehan. Tanba Nia mak profeta definitivu. Maibé tanba sá ha’u dehan ida-ne’e, katak nia mak profeta definitivu? Ita hanoin fali Moisés nia promesa. Moisés dehan: “Liutiha ha’u, tempu ne’ebé sei mai, sei mai profeta ida hanesan ha’u – hanesan ha’u! – ne’ebé sei hanorin imi” (kf Dt 18,15). Moisés haklaken Jezús nu’udar profeta definitivu. Tanba ne’e [Jezús] ko’alia la’ós ho autoridade umana, maibé ho autoridade divina, tanba nia iha podér nu’udar profeta definitivu, katak Maromak nia Oan ne’ebé salva ita, kura ita hotu.

Aspetu daruak, ida kura nian, hatudu katak Kristu nia pregasaun dirije atu halakon aat iha ema no iha mundu. Ninia liafuan aponta diretamente kontra Satanás nia reinu, tau iha krize no halo nia hakiduk, obriga nia sai husi mundu. Posesu ne’e – mane diabu tama ne’e – ho Na;i nia orden, sai livre no nakfilak iha ema foun. Aleinde ne’e, Jezús nia pregasaun hopa parte iha lójika kontrária ba ida mundu no malignu nian: ninia liafuan sira hatudu nu’udar transtornu iha orden laloos sasán sira-nian. Demóniu iha ema posesu ne’e, defaktu, hakilar bainhira Jezús hakbesik: «Ó hakarak saida husi ami, Jezús Nazaré? Ó mai atu harahun ami?» (v. 24). Espresaun sira-ne’e hatudu distansiamentu totál entre Jezús no Satanás: sira iha nivel kompletamente lahanesan; la iha buat ida komún entre sira; sira kontráriu malu. Jezús, ho autoridade, ne’ebé ho ninia autoridade dada ema, no mós profeta ne’ebé liberta, profeta prometidu katak Maromak nia Oan ne’ebé kura. Ita rona, Jezús nia liafuan ne’ebé iha autoridade? Nafatin , imi keta haluha, lori iha bolsu Evanjellu ki’ik-oan ida, atu lee durante loron, atu rona Jezús nia liafuan ho autoridade. No hafoin, ita hotu iha problema sira, ita hotu iha salan, ita hotu iha moras espirituál sira. Ita husu ba Jezús: “Jezús, ita mak profeta, Maromak nia Oan, ida-ne’ebé promete mai ami atu kura ami. Kura ha’u bá!”. Husu ba Jezús kura ba ita-nia salan sira, ita-nia buat aat sira.

Virjen Maria rai nafatin iha nia fuan Jezús nia liafuan no jestu sira, no tuir Nia ho disponibilidade totál no fidelidade. Atu nia tulun mós ita atu rona no tuir Nia, atu esperimente iha ita-nia moris sinál sira ninia salvasaun nian.