Papa Francisco iha Angelus 26 Jullu 2020

Maun no biin-alin sira, bondia!

Evanjellu domingu ne’e nian (kf Mt 13,44-52) korresponde ho versíkulu ikus sira kapítulu ne’ebé Mateus dedika ba ai-knanoik sira Reinu lalehan nian. Pasajen ne’e komprende ai-knanoik tolu esbosu oan no badak liu: ida rikusoin ne’ebé subar, ida fstuk-murak folin boot o ida dai ne’ebé soe ba tasi.

Ha’u sei ko’alia kona-ba rua uluk iha ne’ebé asimila Reinu ba realidade «folin boot» rua lahanesan katak rikusoin subar iha to’os no fatuk-murak ho folin boot. Ema ne’ebé hetan fatuk-murak ka rikusoin subar iha to’os hanesan iha reasaun hanesan: mane no negosiante faan buat hotu atu hetan buat ne’ebé importante liu ba sira. Ho ai-knanoik rua ne’e, Jezús hakarak envolve ita iha konstrusaun Reinu lalehan nian, hodi aprezenta karakterístika esensiál ida vida sarani nian, vida Reinu lalehan nian: sira ne’ebé prontu atu hakohak tomak Reinu mak sira ne’ebé prontu atu  taru buat hotu, sira ne’ebé aten-barani. Defaktu, mane no negosiante ai-knanoik rua nian faan buat hotu ne’ebé sira iha, hodi nune’e abandona sira-nia seguransa materiál. Husi ne’e bele komprende katak konstrusaun Reinu nian ezije la’ós de’it Maromak nia grasa, maibé mós disponibilidade ativa ema nian. Buat hotu grasa mak halo, buat hotu! Husi ita-nia parte disponibilidade de’it atu simu, la’ós rezisténsia ba grasa: grasa halo buat hotu maibé presiza “ha’u-nia” responsabilidade,”ha’u-nia disponibilidade.

Jestu sira mane no negosiante ne’e nian ne’ebé buka, hodi lakon sira-nia soin rasik, atu sosa realidade folin boot liu, mak jestu desizivu, jestu radikál, ha’u bele dehan jestu bá nian de’it, la’ós bá no fila: jestu bá nian. No, aleinde ne’e, halo ho ksolok tanba sira rua hotu hetan rikusoin. Ita simu bolun atu assume personajen evanjéliku rua ne’e nia atitude, hodi mós sai buka-na’in sira ne’ebé lahakmatek ho modu saudavel Reinu lalehan nian. Ne’e katak abandona naha todan ita-nia seguransa iha mundu ne’ebé impede ita atu buka no hari’i Reinu: kaan atu posui, hamrook ba manán no iha podér, hanoin de’it an rasik.

Iha ita-nia tempu, ita hotu hatene, ema balun nia moris sai medíokre no mate karik tanba sira la buka rikusoin loos: sira kontente ho sasán ne’ebé atrai maibé temporáriu, lakan nabilan maibé iluzóriu tanba ikusmai husik ita iha nakukun. Reinu nia roman fali la’ós ahi fogete nian, nia mak roman: ahi-lakan fogete nian dura uitoan de’it, roman Reinu nian akompaña ita ba moris tomak.

Reinu lalehan kontráriu ho sasán naresin ne’ebé mundu oferese, kontráriu ba moris superfisiál: nia mak rikusoin ida ne’ebé renova moris loroloron no dilata ba orizonte luan liután. Defaktu, ema ne’ebé hetan rikusoin ida-ne’e iha fuan kriativu no buka-na’in, ne’ebé la repete maibé inventa, hodi loke ka halo lurón foun, ne’ebé lori ita atu hadomi Maromak, hadomi ema seluk, hadomi loloos an rasik. Sinál ema sira ne’ebé la’o iha lurón Reinu nian mak kriatividade, nafatin buka liután. No kriatividade mak foti moris no fó moris, fó, fó, no fó… Buka nafatin modu oioin atu fó moris.

Jezús, nia nu’udar rikusoin ne’ebé subar no fatuk-murak ho folin boot, labele la hamosu ksolok, ksolok tomak mundu nian: ksolok atu deskobre sentidu ida ba moris rasik, ksolok sente haka’as an iha aventura santidade nian.

Atu Virjen Santa tulun ita atu loroloron buka rikusoin Reinu lalehan nian, nune’e ita-nia liafuan no jestu sira manifesta domin ne’ebé Maromak hariak mai ita liuhusi Jezús.