Fatumaka – Abertura Bisentenáriu Don Bosco nia moris nian hala’o ohin, 17 Agostu iha Santuário Maria Auxiliadora, Fatumaka. Loron ne’e, Família Saleziana husi Timor tomak prezente atu fó inísiu ba selebrasaun sira Bisentenáriu nian.

Loron ne’e sai signifikativu liután ho ordenasaun presbiterál joven na’in rua nian nu’udar prezente ba Don Bosco no husi Don Bosco ba Kreda. Foin-sa’e na’in rua ne’e mak Padre Inocêncio Diamantino da Silva (husi Bucoli-Baucau) no P. João da Costa Boavida (husi Ostiko-Baucau).

D. Basílio do Nascimento iha ninia omilia durante selebrasaun eukarístika, komenta ba leitura sira ohin nian dehan katak “ema ne’ebé la merese tanba la pertense ba Povu Maromak nian, maibé Maromak la fihir ema nia kondisaun, Maromak haree mak ema nia laran”. Hanesan iha Evanjellu ohin nian, iha señora ida ne’ebé la merese no husu Jezús nia tulun, Jezús hatán hodi kompara tan nia ho “asu” bainhira nia husu Jezús atu salva nia oan ne’ebé nia hadomi. Maibé señora ne’e la lori ba lia no ba nia importante mak Mestre boot ho kbiit milagre nian, hodi haree ninia fuan sei rona nia. “Leitura ohin nian ne’e, –  Amu Basílio hatutan –  Maromak hatudu mai ita dehan, la’ós ita soi eh la soi, merese eh la merese, iha Maromak nia oin ne’e ita hotu hanesan. Buat ne’ebé importante ne’e mak Maromak tau kritériu”.

Kritériu sá loos? Kritériu mak hala’o ukun-fuan, hala’o buat ne’ebé Maromak haruka, eh hakaran. Nune’e mós amlulik foun rua ne’e, Maromak liu husi sira-nia rain, fihir sira no bolu sira, la’ós tanba sira nia méritu. Kritériu mak sira halo tuir Maromak nia hakaran eh lae. Amu Basílio, hodi dirije ba  sira rua nia dehan tan: “sai amlulik, loos duni, Maromak hili imi na’in rua, hili ita sira-ne’e husi maun-alin sira leet, maibé buat ne’ebé Maromak husu husi ita sira amlulik ne’e atu ita sai santu no hafoin mós liuhusi ita Maromak hakarak halo santu nia Povu”. Atu halo buat ne’e presiza iha kritériu. Nia hateten tan katak amlulik mak vítima no oferesimentu, dehan katak “iha kuidadu ruma ne’ebé ita amlulik tenke iha ho ita-nia an atu nune’e bainhira oferese an ba Maromak ne’e la oferese naan bokur, la oferese naan matak, la oferese raan animál nian, maibé oferese ita-nia an hanesan buat ne’ebé moos liu, ita tau iha Maromak nia liman no husi ita-nia vida, husi ita-nia hahalok ne’ebé santu, Maromak haraik  no grasa ne’ebé ita husu no grasa ne’ebé mundu presiza”. Atu metin iha domin ba Na’i, hanesan padre foun rua nia motto dehan “Hela iha ha’u-nia domin bá”, presiza haree moris amlulik nian ne’e nu’udar buat ne’ebé folin liu tau domin ne’e iha vokasaun, tau iha konsagrasaun, tau iha Jezús Kristu hanesan folin boot, hodi deskobre beibeik valór eh signifikadu domin ida-ne’e nian. “Atu permanese, atu hela nafatin ita tenke deskobre, deskobre valór saserdósiu nian, tanba sá mak sai amlulik i buat sai amlulik ne’e folin saida iha ita-nia vida”, D, Basílio resalta.

Aleinde ordenasaun amlulik salezianu na’in rua, iha mós tomada de posse ba komisaun  fasilitadora ba formasaun família nian iha tinan bisentenáriu Don Bosco nia moris nian, lansamentu website salezianu Timor-Leste nian “dbtimorleste.org” no tau fatuk dahuluk ba konstrusaun muzeu Don Bosco nian.

Padre provinsiál iha serimónia abertura Tinan Bisentenáriu Don Bosco nia moris nian, haktuir katak husi Don Bosco nia moris to’o ohin Salezianu sira prezente iha nasaun 130 ho membru 15.000. Timor no Indonesia de’it iha membru 200 ne’ebé oras ne’e iha misionáriu 17 “iha rai Argentina, iha rai Equador, iha rai Paraguay,  iha rai Moçambique, iha rai Portugal, iha rai Holanda, iha rai Belgica, iha rai Mongolia, iha rai Papua Nova Guine, iha rai Bangladesh no iha rai Brasil (tinan ne’e)”. Iha tinan ne’ebé ita selebra tinan 500 evanjelizasaun iha Timor, Salezianu sira Timor nian mós sai misionáriu ba fatin seluk, iha mundu ne’ebé presiza tebes Maromak nia domin no ninia prezensa, no ida-ne’e orgullu ida ba Kreda Timor.

Konvite ba ita Família Saleziana tomak atu halo tinan ne’e “Tinan Santu Don Bosco nian” hodi agradese Maromak ba prezente Don Bosco nia moris no karizma salezianu ne’ebé to’o ohin loron sei moris, hodi “halakan nafatin don ne’ebé ita simu ona, hamoris vokasaun ne’ebé ita simu nu’udar grasa Maromak nian ba mundu no ba Kreda”.