Sá loos ha’u-nia projetu moris nian? Sá loos ha’u-nia hilin sira?
Venilale – Formasaun iha asosiasaun sira, ohin, 21 Setembru 2019, kona-ba “Dalan sira Juventude nian”, nu’udar kontinuasaun estudu “Christus Vivit” nian, roteiru 5. Nia objetivu mak halo diálogu kona-ba projetu moris foin-sa’e sira nian, mai husi Papa Francisco nia provokasaun sira iha ezortasaun Christus Vivit.
Papa Francisco iha Ezortasaun Apostólika CHRISTUS VIVIT afirma: “Apresia juventude signifika konsidera períodu moris nian ida-ne’e nu’udar momentu ida folin liu, no la’ós nu’udar faze ida pasajen nian iha-ne’ebé foin-sa’e sira sente ema dudu sira ba idade adulta” (n. 135). Atu moris didi’ak períodu ida-ne’e, presiza hanoin ba dalan sira juventude nian, hodi provoka projetu sira moris nian. Nune’e, ita hetan provokasaun atu hanoin ba ita-nia projetu moris nian, ita-nia hilin sira. Sá loos ha’u-nia projetu moris nian? Sá loos ha’u-nia hilin sira?
Enkontru ne’e dirije husi Ir Jacinta Gusmão. Hotu-hatu halibur iha kapela no sira haree video kona-ba jestu profétiku sira husi komunidade FMA hotu iha Timor-Indonesia. Bele haree katak, Inspetoria tomak, foin-sa’e no FMA sira, komunidade edukativa tomak, iha neon no laran ida de’it atusai ba periferia, hodi moris dalan santidade loroloron nian.
Depoizde haree video-clip, Ir Jacinta esplika introdús tópiku no esplika oinsá sira sei serbisu iha grupu rasik. Ida-idak simu surat-tahan atu hatán ba pergunta sira hodi konfronta ho Amu-Papa nia ezortasaun. Pergunta sira mak hanesan tuirmai ne’e:
- Oinsá ha’u moris ha’u-nia moris? Ha’u aproveita ho buat furak moris nian? (Christus Vivit 146).
- Sé mak ha’u-nia belun sira? Oinsá ita moris ita-nia amizade? (Christu Viivit 151).
- Sá de’it ha’u-nia mehi sira? (Christus Vivit 142).
- Sá loos fatin ne’ebé ha’u fó ba Maromak nia Reinu – Sivilizasaun Domin nian – no iha okupa iha ha’u-nia hilin/opsaun sira? (Christus Vivit 157).
Depoizde hatán pesoalmente, sira fahe iha grupu sira-nia hanoin no ikusmai foti kompromisu atu hatán ba Papa Francisco nia konvite: “«Jezús haruka ita ba iha-ne’ebé? La iha rai-ketan, la iha limite: Nia haruka ita ba ema hotu. Evanjellu ne’e ba ema hotu, no la’ós ba ema balun de’it. La’ós de’it ba sira ne’ebé mai ita-nia matan parese besik liu ita, nakloke liu, maksimun liu. Evanjellu ne’e ba ema hotu. Keta ta’uk atu lori Kristu ba ambiente hotu, to’o iha periferia ezistensiál sira mós, inklui sira ne’ebé parese dook liu, indiferente liu. Na’i buka ema hotu, Nia hakarak atu ema hotu sente ninia mizerikórdia no ninia domin nia manas». No Nia konvida ita atu lori, lahó ta’uk, anúnsiu misionáriu ba fatin hotu ne’ebé ita horik bá no ba ema sira ne’ebé ita konvive; iha bairru, iha estudu, iha desportu, iha sai ba pasiar ho belun sira, iha voluntariadu ka iha serbisu-fatin, nafatin buat di’ak ida atu fahe ksolok Evanjellu nian. Nune’e mak Na’i sei hakbesik ba ema hotu; no Nia hanoin ba imi foin-sa’e sira, nu’udar Ninia instrumentu sira atu naksira roman no esperansa, basá nia konfia iha imi-nia aten-barani, imi-nia kbiit no imi-nia entuziazmu” (Christus Vivit 177).
Grupu ida-idak halo ninia kompromisu, uluknanai atu moris amizade loloos entre sira, hodi tulun malu ba dalan loos, la’ós ba lori malu ba salan.