“Enkontru ho Maromak tenke muda moris”

“Enkontru ho Maromak tenke muda moris”

Preparasaun ba kapítulu jerál XXIII

 

Dili – Irmán Lucy Rose Ozhukayil, konselleira jerál no vizitadora ba CIAO (Conferenza Inter-ispettoriale Asia Orientale), hala’o nia vizita iha Timor-Leste husi loron 4-10 Abríl iha okaziaun enkontru CIAO nian iha preparasaun ba Kapítulu Jerál XXIII.

Durante ninia estadia, nia mós iha posibilidade atu halo enkontru ho irmán FMA sira husi Inspetoria TIN. Iha enkontru ne’e, nia aprezenta tema kona-ba “Selebra kapítulu jerál”. Hanesan ita hatene, tema ba kapítulu mak “sai ho foin-sa’e sira, uma ne’ebé evanjeliza”.  Objetivu Kapítulu iha tinan ne’e mak “relasaun”, enkuantu kapítulu jerál XXII tinan neen liubá kona-ba “enkontru”.

Irmán Lucy Rose, hateten katak iha preparasaun ba elaborasaun dokumentu “instrumentu serbisu” nian, Madre jerál no irmán konselleira jerál sira konvida padre Jose Cristore Paredes atu gia momentu ne’e. Padre Jose hateten katak tema kapítulu nian signifikativu no relevante tebes ba ohin loron no aprezenta íkone bíblika sira “uma” nian iha Testamentu Tuan no Testamentu Foun. Entre íkone sira-ne’e, Ir. Lucy Rose hili tolu atu aprezenta iha iha parte dahuluk enkontru ho irmán FMA, ohin:

1) Uma Tobias nian, ne’ebé hatudu Tobias nia peregrinasaun sai husi uma atu buka família nia rikusoin. Nia husik uma iha situasaun moras, terus, susar. Nia fila fali ba uma lori filafali ksolok, kura, isin-di’ak.  Irmán Lucy Rose ita mós presiza halo peregrinasaun atu buka ita-nia rikusoin karizmátiku, se karik lakon… no se la lakon, karik ita la moris 100% atu halakan fila fali no halo nia sai moris. Ita-nia karizma nia beleza ida mak “espíritu família” nian.

2) Uma ne’ebé oan husik (filho pródigo). Oan ne’e bainhira sai husi uma nia husik hela terus, divizaun. Bainhira nia fila fali hodi halo peregrinasaun konversaun nian, nia Aman hein nia ho liman nakloke no halo festa, selebra perduan no rekonsiliasaun iha ksolok. Pergunta mak, ita pronta atu perdua no nakloke atu hakohak hanesan Aman ba ema ne’ebé halo sala?

3) Uma senákulu nian. Ita hatene katak molok Espíritu Santu tuun, apóstolu sira ta’uk no taka an iha uma laran. Espíritu mai, no sira sai barani, loke an no sai uma nakloke hosi haklaken. Importante liu atu ita sai ema MAromak nian, loke an ba Espíritu Santu. Ita-nia misaun tenke mai husi enkontru ho Maromak, ita-nia disponibilidade ba misaun mai husi orasaun. Ezemplu ba ne’e ita haree iha Maria raik ne’ebé simu liutiha anunsiasaun la taka an iha uma laran atu adora nia oan, maibé ba kedas serví nia maluk Isabel. Nune’e mós feto Samaria nian, ne’ebé halo tiha esperiénsia Maormak nian, husik hela nia kusi mamuk hodi bá haklaken Jezús.

Momentu daruak enkontru nian dedika ba tema Relasaun nian ho reflesaun no sharing kona-ba pasajen bíblika “dixípulu Emaus nian”. Irmán Lucy Rose fahe kópia komentáriu kona-ba pasajen ne’e husi “instrumentu serbisu” no husu irmán sira atu reflete kona-ba relasaun ho Maromak no relasaun interpesoál iha komunidade no iha misaun. Iha aprezentasaun ba asembleia, irmán sira subliña importánsia atu fó prioridade ba relasaun ho Maromak iha orasaun, rona Maromak nia Liafuan no Sakramentu Eukaristia no Rekonsiliasaun, nu’udar kbiit no bee-matan ba relasaun interpesoál iha komunidade no iha misaun. Irmán balun salienta katak buat di’ak ida iha eskolante Emaus na’in rua ne’e mak, maski sira triste no iha deziluzaun, sira la taka an maibé loke an ba ema seluk, nune’e husik Jezús tama iha sira nia moris. Irmán Lucy Rose mós hateten katak, konflitu no difikuldade sei la falta, maibé ita presiza husu ba an rasik bainhira ita hasoru situasaun difisil: “tan sá ha’u hanoin, eh reajen no atua hanesan ne’e?” Halo nune’e ita sai konxiente kona-ba ita-nia frajilidade no neineik-neineik muda. Nia mós hateten katak,  indispensavel atu fó sasin kona-ba relasaun ho Maromak iha vida konsagrada, ema hein ida-ne’e husi ita, importante hatene dehan sin baihnira sin no lae bainhira lae… Nia foti fali Papa Francisco nia liafuan sira ba formande halo iha loron 6 Jullu 2013:

1) Vokasaun ba moris tomak, la’ós ba tempu ruma de’it; 2) moris iha ksolok; 3) teknolojia moderna uza didi’ak maibé ba misaun; 4) vida fraterna nu’udar baze ba misaun…moris fraterna, la ko’alia aat eh gossip; 5) Vida espirituál, importánsia sakramentu rekonsiliasaun nian no diresaun espirituál; 6) Domin ba Maria, reza rozáriu lorloron.

Ikusmai, Irmán Lucy Rose taka ho rekomendasaun ida: “Imi hanoin kona-ba futuru inspetoria nian, fó kontinuidade ba Karizma; ba ne’e ita presiza vokasau”. Ba pastorál vokasionál, nia hameno buat rua: harohan ba vokasaun no moris iha fidelidade no kriatividade ita-nia vokasaun rasik. Hafoin ba FMA ida-idak nia rekomenda atu lee barak, tanba agora ho televizaun no internet, ita hanoin katak buat ne’e de’it to’o. Ita presiza tama kle’an liután hodi haburas ita-nia an atu bele fó fali ba ema seluk. Se ita la iha ita labele fó.