Papa Francisco iha Angelus – 23-03-2014

 

Maun no biin-alin sira, bondia!

Evanjellu ohin nian aprezenta mai ita Jezús nia enkontru ho feto Samaria nian, iha Sicar, iha posu antigu ida ne’ebé loroloron atu kuru bee. Loron ne’bá, nia hasoru Jezús tuur, “kole tan viajen” (Jo 4, 6). Nia dehan kedas: “Fó bee mai ha’u” (v.7). Ho modu ne’e, nia supera barreira hotu ostilidade nian ne’ebé eziste entre judeu no samaritanu sira no hakotu eskema prekonseitu nian kontra feto sira.

Jezús nia pedidu simples ne’e mak inísiu diálogu franku ida, ne’ebé husi ne’e, ho delikadeza boot, nia tama iha ema ida nia mundu interiór, ema ida ne’ebé tuir eskema sosiál ema seluk labele dirije liafuan ba nia. Maibé Jezús la ta’uk. Jezús bainhira haree ema ida nia la’o ba oin, tanba nia hadomi, Nia hadomi ita hotu, Nia la para iha prekonseitu nia oin, Jezús tau ema iha ninia situasaun nia oin,  la julga nia, maibé halo nia sente konsiderasaun, rekoñese an no hamosu iha nia, hakaran atu hakat liu moris baibain.

Jezús nia hamrook la’ós bee, maibé atu hasoru klamar ne’ebé maran. Jezús presiza hasoru samaritana atu loke nia fuan: nia husu ba feto atu hemu atu tau iha evidénsia feto ne’e nia hamrook rasik. Feto sente enkontru ne’e kona nia, dirije ba Jezús pergunta kle’an sira ne’ebé ita hotu soi iha ita-nia laran, maibé dalabarak ita ignora. Ita mós iha pergunta barak atu halo, maibé ita la hetan ema barani atu dirije ba Jezús!

Kuarezma, maun no biin-alin sira, mak tempu oportunu atu hateke iha it alaran, atu halo emerje ita-nia nesesidade espirituál sira loos liu no husu Na’i nia tulun iha orasaun. Samaritana nia ezemplu konvida atu ita esprime nune’e: “Jezús haraik bee ne’ebé halakon hamrook ba nafatin”.

Evanjellu dehan katak dixípulu sira hakfodak ho sira-nia Mestre ne’ebé ko’alia hi feto ne’e. Maibé Na’i boot liu prekonseitu sira, tan ne’e la ta’uk atu para ho samaritana: laran-sadia boot liu prekonseitu. Ita tenke aprende didi’ak buat ne’e! Laran-sadia boot liu prekonseitu, no Jezús laran-sadia boot liu, boot!

Rezultadu enkontru iha posu mak feto ne’e nakfilak an: “nia husik nia kusin” (v.28), be lori atu kuru bee, no halai ba sidade atu haktuir ninia esperiénsia estraordinária. “Ha’u hasoru mane ida ne’ebé dehan mai ha’u buat hotu ne’ebé ha’u halo. Keta karik nia mak Mesias?”. Nia nakonu ho entuziazmu. Nia ba buka bee posu nian no nia hetan bee seluk, bee moris laran-sadia nian ne’ebé suli ba moris rohan-laek. Nia hetan bee ne’ebé nia uluk kedas buka! Nia halai ba aldeia, aldeia ne’ebé julga nia, kondena no rejeita nia no haklaken katak nia hasoru Mesias: ida ne’ebé muda nia moris. Tanba enkontru ida-idak ho Jezús muda ita-nia moris, sempre. Ain-hakat ida ba oin, ain-hakat ida ne’ebé hakbesik liután ba Maromak, Nune’e, enkontru ida-idak ho Jezús muda ita-nia moris. Sempre, sempre nune’e.

Iha Evanjellu ne’e, ita hetan mós estímulu atu husik “ita-nia kusin” símbolu buat hotu ne’ebé importante iha aparénsia, maibé lakon valór iha “Maromak nia domin” nia oin. Ita hotu iha ida, eh liu ida! Ha’u husu imi, mai ha’u rasik mós: “Sá loos ó-nia kusin interiór, ida ne’ebé hatodan ó, ida ne’ebé hadoo ó husi Maromak?” Ita husik uitoan nia [kusin] ba sorin  no ho fuan ita rona Jezús nia lian ne’ebé oferese mai ita bee seluk, bee seluk ne’ebé hakbesik ita ba Na’i.

Ita simu bolun atu deskobre importánsia no sentidu ita-nia moris sarani nian, hahú iha Batizmu no, hanesan samaritana, fó sasin ba ita-nia maun-alin sira. Sá loos? Ksolok! Fó sasin ksolok enkontru nian ho Jezús, tanba ha’u dehan katak enkontru ida-idak ho Jezús muda ita-nia moris, no mós enkontru ida-idak ho Jezús hakonu ita ho ksolok, ksolok ne’ebé mai husi laran. Na’i hanesan ne’e duni. No sura buat furak hira mak Na’i hatene halo iha ita-nia fuan bainhira ita iha barani atu husik ba sorin ita-nia kusin.