Maun no biin-alin sira, bondia!

Ohin, solenidade Epifania Na’i nian, mak festa manifestasaun Jezús nian, nia símbolu mak roman. Iha testu profétiku sira naroman ne’e mak promesa ida: promote naroma. Isaías, defaktu, diriji ba Jerusalém ho liafuan sira-ne’e: «Hamri’ik bá, hatai ho roman, tanba ó-nia roman mai, Na’i nia glória nabilan iha ó» (60,1). Profeta nia konvite – atu hamri’k tanba mai naroman – mosu ho modu surprendente, tanba fó sai iha tempu todan ezíliu nian no invazaun wain ne’ebé povu esperimenta.

Konvite ida-ne’e nalian ohin mai ita mós, ne’ebé selebra Jezús nia Natál no enkoraja ita atu husik roman Belém nian to’o mai ita. Ita mós simu konvite atu keta para iha eventu nia sinál esteriór sira, maibé atu hahú husi nia no la’o ita-nia dalan nu’udar ema no fiar-na’in iha novidad emoris nian.

Naroman ne’ebé profeta Isaías haklaken, iha Evanjellu, iha hela ema nia oin no ema hetan nia. No Jezús, moris iha Belém, David nia sidade, mai atu lori salvasaun ba ema ne’ebé besik no dook: ba ema hotu. Evanjelista Mateus hatudu modu oioin atu hasoru Kristu no atu reaken iha ninia prezensa. Porezemplu, Erodes no eskriba sira Jerusalém nian iha fuan ida ne’ebé toos, ne’ebé perziste no rekuza Kosok-Oan ne’e nia vizita. Ne’e posibilidade ida: taka an ba naroman. Sira reprezenta ema hotu, iha ita-nia tempu mós, ne’ebé ta’uk ba Jezús nia vinda no taka sira-nia fuan ba maun no biin-alin sira ne’ebé presiza tulun. Erodes ta’uk atu lakon podér no la hanoin ba di’ak loos ema nian, maibé ba sira-nia interese pesoál. Eskriba sira no ulun sira povu nian ta’uk tanba sira la hatene hateke hakat sira-nia serteza rasik, nune’e la konsege kapta novidade ne’ebé Jezús lori.

Esperiénsia Ema-Matenek sira-nian oinseluk (kf Mt 2,1-12). Tan mai husi Loro-Sa’e, sira reprezenta povu sira dook husi fiar ebraika tradisionál. Maski nune’e, sira husik fitun gia sira no enfrenta viajen ida naruk no iha risku atu bele to’o iha meta no koñese lai-loos kona-ba Mesias. Matenek-na’in sira nakloke ba “novidade”, no ba sira mak revela tiha novidade boot no surprendente istória nian: Maromak halo an ba ema. Matenek-na’in sira tuku tur iha Jezús nia oin no oferese ba Nia don simbóliku sira: osan-mean, insensu no mirra; tanba buka Na’i implika la’ós de’it perseveransa iha dalan, maibé mós laran-luak fuan nian. No, ikusmai, sora fola ba «sira-nia rain» (v. 12); no Evanjellu dehan katak sira fila liuhusi “dalan seluk”. Maun no biin-alin sira, momentu hotu mane ida ka feto ida hasoru Jezús, nia troka dalan, fila ba moris ho modu diferente, fila hafoun an, “liuhusi dalan seluk”. Sira fila hikas «ba sira-nia rain» hodi lori iha sira-nia an mistériu Liurai ida haraik an no kiak; ita bele imajina katak sira konta esperiénsia  ne’ebé sira halo ba ema hotu: salvasaun ne’ebé Maromak oferese iha Kristu na ema hotu, besik no dook. Labele “halo sai ha’u-nian” Kosok-Oan ne’e: Nia mak don ba ema hotu.

Ita mós, halo uitoan silénsiu iha ita-nia fuan no husik Jezús nia roman ne’eb´emai husi Belém leno ita. Ita keta husik ita-nia ta’uk sira taka fuan, maibé  iha korajen atu loke an Jezús nia naroman ne’ebé maus no diskreta. Nune’e, hanesan Matenek-na’in sira, ita sei koko  «ksolok ida boot liu» (v. 10) ne’ebé ita labele rai mai ita. Virjen Maria tulun ita iha dalan ida-ne’e, fitun ne’ebé lori ita bá Jezús, no Inan ne’ebé halo Matenek-na’in sira  no ema hotu ne’ebé hakbesik ba nia haree Jezús.