Pontu-xave dokumentu Evangelii Gaudium nian
Padre Joãozinho scj
Iha loron 24 Novembru 2013, Papa Francisco promulga ninia “Exortação Apostólica: Evangelii Gaudium” (Ksolok Evanjellu nian), iha ne’ebé nia rekolle reflesaun sira ne’ebé marka “Sínodu Evanjelizasaun Foun ba tranzmisaun fiar nian”, ne’ebé hala’o husi 7 to’o 28 Outubru 2012. Ita bele konsidera nia nu’udar dokumentu ofisiál dahuluk ninia pontifikadu nian, basá Encíclica Lumen Fidei ne’e hakerek hamutuk ho Bento XVI. Defaktu, iha “Exortação Apostólica” ne’e, ita bele sente, iha kapítulu ida-idak, énfaze sira no jeitu Francisco nian.
Testu bolu atensaun husi kedas títulu ne’ebé haklaken evanjelizasaun ida ksolok nian. Amu-Papa insiste katak hodi taka an iha individualizmu lori ba tristeza. Diálogu no doasaun hahoris ksolok. Ida-ne’e la’ós euforia sentimentál de’it.
Anúnsiu Evanjellu nian, akompaña ho sasin pobreza nian no solidariedade ho kiak sira, prodús, iha evanjelizadór nia fuan, “ksolok teologál”, nu’udar fuan Espíritu nian ne’ebé horik iha ema ida-idak nia laran.
Evanjeliza liufalu haklaken no konvense, katak diálogu no konverte an ba fraternidade no komuñaun. Francisco insiste katak ba ne’e presiza konversaun pastorál no misionária Kreda tomak nian, hodi husik ba sorin estrutura sira ne’ebé la korresponde ho finalidade inisiál. Nia barani ko’alia kona-ba “konversaun papadu nian”, ba finalidade orijinál ne’ebé Jezús hakarak fó. Nia mós ko’alia kona-ba “desentralizasaun saudavel”, hodi valoriza konferénsia espiskopál país ida-idak nian.
Sinál ida Evanjellu Ksolok nian mak soi “Kreda sira nia odamatan nakloke“. Amu-Papa insiste katak sira ne’ebé buka Maromak labele hetan Kreda sira ho odamatan taka. Francisco afirma ho aten-barani, katak presiza iha odamatan nakloke ba sakramentu sira, “ai-moruk ba ema fraku sira no la’ós prémiu ba ema perfeitu sira “.
Konsekuénsia afirmasaun sira-ne’e nian tenke enfrenta ho “prudénsia no audásia”. Ezortasaun afirma tan katak odamatan nakloke Kreda nian serve atu sarani sira sai ba lurón no prasa sira atu halo diálogu ho sira ne’ebé hadook an husi Kreda.
Francisco aponta tentasaun ruma ajente pastorál nian: individualizmu, krize identidade, lakon fervór, pragmatizmu administrativu, pesimizmu estéril. Nia kritika ema ne’ebé mantein hanoin superioridade nian tanba “sai fiél ba estilu katóliku tempu pasadu nian” eh kultiva, ho maneira loko-an nian, liturjia eh doutrina, hodi preokupa liután ho Kreda nia prestíjiu duké ema sira. Nia hanaran ida-ne’e Kreda foer (korrupsaun ) no mundana, ne’ebé falun an ho roupa espirituál eh pastorál sira. Hanesan ita haree, ne’e la’ós de’it dokumentu ofisiál ida tan Kreda nian; ne’e mak Francisco nia fuan no neon mai husi ninia omilia no diskursu sira nakfilak ba testu ida Majistériu nian.
Iha tema barak seluk tan ne’ebé ho aten-barani Amu-Papa enfrenta iha Evangelii Gaudium. Nia husu atu ultrapasa “teolojia eskritóriu nian” ba teolojia inkulturada no komprometida ho povu. Nia hateten katak omilia la’ós palestra ida nune’e mós labele sai moralista ka doutrinadora, maibé halo fuan sira lakan. Papa Francisco fó hanoin atu kuidadu ho “kultura uza no soe” (cultura descartável) ita-nia mundu atuál nian. Nia fó hanoin katak labele haketak evanjelizasaun husi promosaun umana: “Ha’u hakarak Kreda ida kiak ba ema kiak sira”, nia repete hodi sita kategoria eskluidu sira-nian ne’ebé merese atensaun espesiál. Amu-Papa insiste mós atu buka dame ho insisténsia, buka diálogu no supera fundamentalizmu.
Kapítulu ikus ko’alia kona-ba “evanjelizadór ho Espíritu”. Kbiit interiór ne’e halo ita haklaken Evanjellu ho audásia iha tempu no fatin hotu maski ba “kontra korrente” . Iha finál, hodi invoka Maria nu’udar Inan Evanjellu nian, Francisco afirma katak evanjelizasaun Kreda nian iha estilu marianu, basá, bainhira ita kontempla nia, ita fiar fali iha potensiál “revolusionáriou laran-nurak/ ternura no domin nian “.