RV/Redasaun – Iha katekeze kuarta, 15 Novembru nian, Amu-Papa enfatiza “enkontru ho Maromak liuhusi ninia Liafuan no Na’i Jezús nia isin no Raan”.

Atu hela iha orasaun – Amu-Papa esplika – signifika uluknanai, horik iha diálogu, iha relasaun pesoál ho Maromak: “Ema kria tiha ba relasaun ho Maromak,  ne’ebé hetan ninia realizasaun tomak ho enkontru ho ninia Kriadór de’it. Enkontru moris nian mak dalan ba enkontru ho Na’i”.

Importánsia silénsiu nian

“Missa, Eukaristia mak momentu privilejiadu atu horik ho Jezús, no liuhusi Nia, ho Maromak no ho maun-alin sira”, Papa Francisco hateten, depoizde sita Na’i nia enkontru ho Moisés, no Jezús nian bainhira bolu dixípulu sira:

“Reza, hanesan diálogu loloos hotu, mak hatene horik iha silénsiu mós. Iha diálogu eziste momentu silénsiu nian, si;énsiu hamutuk Jezús. No bainhira ita bá Missa, karik ita to’o minutu lima molok no ita hahú ko;alia ho ema iha ha’u-nia sorin. Maibé la’ós momentu ko’alia nian! Ne’e mak momentu silénsiu nian atu ita prepara an ba diálogu. Momentu atu tama iha fuan atu ita prepara an ba enkontru ho Jezús. Silénsiu importante liu”.

Amu-Papa hatutan tan: “Imi hanoin buat ne’ebé ha’u hateten iha semana kotuk. Ita la bá espetákulu ida, Ita bá enkontru ida ho Na’i no silénsiu prepara no akompaña ita”.

Diriji bá Maromak nu’udar “Aman”

“Jezús rasik hanorin ita oinsá tebes duni posivel horik ho Aman no hatudu ho ninia orasaun”. Nia esplika ba eskolante sira ne’ebé haree nia seesaan iha orasaun, katak buat rimeiru nesesáriu atu reza mak hatene dehan “Aman”. No nia alerta: “No imi fó atensaun mai: se ha’u la iha kapasidade atu dehan ‘Aman’ ba Maromak, ha’u la iha kapasidade atu reza. Ita tenke aprende dehan ‘Aman’. Simples liu. Dehan Aman, katak, tau an iha nia prezensa ho konfiansa oan nian”.

Haraik-na no kondisaun oan nian

Maibé atu bele aprende ida-ne’e, “presiza rekoñese ho haraik-an katak ita iha nesesidade atu simu hanorin no dehan ho simplisidade: Na’i hanorin ha;u harohan”: “Ida-ne’e mak pontu dahuluk: sai haraik an, rekoñese an nu’udar oan sira, hakmatek iha Aman, konfia iha Nia. Atu tama iha Reinu Lalehan presiza halo an ki’ik-oan hanesan labarik sira, iha sentidu katak labarik sira hatene entrega an, hatene katak ema ruma preokupa ho sira, ho said amak sira sei han, ho saida mak sira sei hatais nst”.

Husik ita-nia an atu moris iha surpreza

Kondisaun daruak, labarik sira nian mós  mak “husik atu moris iha surpreza”:

“Labarik nafatin halo pergunta rihun ba rihun tanba hakarak deskobre mundu; no nia hakfodak ho buat sira ne’ebé ki’ik mós, tanba buat hotu foun ba nia. Atu tama iha Reinu Lalehan, presiza husik an raisk moris iha maravilla”.

“Iha ita-nia relasaun ho Na’i, iha orasaun, ita husik atu ita moris maravilla” Eh ita hanoin katak orasaun mak ko’alia ho Maromak hanesan papagaiu sira halo?”, Papa Francisco husu. “Lae! Orasaun mak entrega an no loke fuan atu husik nia moris iha maravilla”.

“Ita husik Maromak surprende ita tanba nia mak nafatin Maromak ida surpreza nian? Tanba sá mak enkontru ho Na’i mak nafatin enkontru moris ida. La’ós enkontru Muzeu nian. Enkontru moris ida no ita bá Missa, la’ós bá Muzeu. Ita bá enkontru moris nian ida ho Na’i”.

Moris hikas fali

Amu-Papa fó hanoin fali epizódiu enkontu ho Nicodemos, iha-ne’ebé Na’i dehan kona-ba nesesidade atu “moris hikas fali husi leten” . Maibé ne’e katak sá?  “Ema bele ‘moris hikas fali”? Iha filafali gostu, ksolok, maravilla moris nian, posivel?”:

“Ne’e mak pergunta fundamentál ida ita-nia fiar nian no ida-ne’e  mak dezeju sarani loos hotu nian: dezeju atu moris fali, ksolok atu hahú filfali. Ita iha dezeju ida-ne’e” Ita ida-idak iha dezeju atu moris filafali nafatin atu bele hasoru Na’i? Imi iha dezeju ida-ne’e? Defaktu, ita bele lakon dezeju ne’e faislmente, tanba atividade oioin, tanba projetu wain atu konkretiza, no ikusmai, hela tmepu uitoan de’it no ita lakon buat ne’ebé fundamentál: ita-nia vida orasaun nian, ita-nia vida espirituál, ita-nia vida ne’ebé enkontru ida ho Na’i iha orasaun”.

Iha Komuñaun, Maromak mai hasoru ha’u-nia frajilidade

Na’i surprende ita – Amu-Papa hateten – hodi hatudu mai ita katak “Nia hadomi ita ita ita-nia frajilidade sira mós”, hodi sai “vítima espiasaun nian ba ita-nia salan sira” no ba mundu tomak nian:

“No don ida-ne’e, bee-matan loloos konsolasaun nian – maibé Na’i perdua ita nafatin, ida-ne’e konsola ita, konsolasaun loos ida, don ida ne’ebé hariak mai ita liuhusi Eukaristia, festa kazamentu nian ne’ebé Espozu hasoru ita-nia frajilidade. Ha’u bele dehan katak bainhira ha’u halo komuñaun iha Missa Na’i hasoru ha’u-nia frajilidade? Sin, ita bele dehan ida-ne’e tanba ida-ne’e lia-loos! Na’i hasoru ita-nia frajilidade atu lori ita fila hikas ba bolun dahuluk: sai Maromak nia ilas no lalatak. Ida-ne’e mak ambiente Eukaristia nian, ida-ne’e mak orasaun”.