Penang (Malaysia) – Tinan ida-ne’e ita selebra sentenáriu eh tinan atus ida aparisaun sira Na’i-Feto nian iha Fátima (Portugal). Tinan atus ida liubá, iha 13 Maiu 1917, bibi-atan ki’ik-oan na’in tolu —Jacinta, Francisco, no Lucia—haree aparisaun dahuluk Inan Virjen iha Fátima, Portugal, ho ninia apelu ba orasaun, peniténsia, no konversaun. Amu-Papa Francisco ne’ebé gia Kreda hodi marka tinan ida-ne’e Tinan espesiál dedika ba Inan Virjen Maria ho ninia peregrinasaun Esperansa no Dame nian iha fatin sira aparisaun nian, bolu ita-nia atensaun ba Nia nu’udar “mestra vida espirituál nian”, ida ne’ebé uluk liu atu tuir Jezús iha “dalan kloot” Krús nian hodi fó ezemplu ida mai ita”, “feto rahun-di’ak tanba nia fiar nafatin no iha ne’ebé de’it iha Maromak nia Liafuan” (kf. Lk 1,42.45), “Virjen Maria Evanjellu nian, ne’ebé Kreda venera iha orasaun” (Papa Francisco iha Vijília iha Capela das Aparições iha 12 Maiu 2017).

Tinan 2017, enkontru “Asian Liturgy Forum” (2-6 Outubru) la’o hamutuk ho selebrasaun sentenáriu ne’e, hodi foka iha tema “Maria iha liturjia”. Hanesan tinan-tinan, forum ne’e hariku tebes delegada/u sira, ho sira-nia partilla kona-ba esperiénsia sira selebra, iha Liturjia no iha devosaun populár sira, Maria Virjen nia papél singulár iha misaun redensaun ninia Oan-Mane nian no oinsá Komunidade Sarani iha fatin oioin, esperiénsia Na’i-Feto nia akompañamentu iha dalan fiar no moris nian, gia ita atu “promove kultura ida mizerikórdia nian iha-ne’ebé ema ida-idak la fila kotuk ba maun no biin-alin sira nia terus” (Papa Francisco iha Surat Apóstolika “Misericordia et Misera” iha konkluzaun Tinan Jubileu Mizerikórdia nian (20 Novembru 2016, n. 20).

Mons. Julius Tonel (Bispu husi Mindanao-Filippinas)  iha ninia liafuan loron dahuluk nian hateten katak, importante tebes atu iha Forum ne’e ita bele “renova ita-nia devosaun ba Inan Virjen Maria (kf LG 67), ita haree ita-nia sarani sira iha sensus fidei maka’as ho sira-nia devosaun espesiál ba Nia; apresia Maria nia papél iha ekonomia salvasaun nian; haree ninia uniaun íntima ho Kreda; no promove partispasaun ativa iha espíritu Sacrosanctum Concilium nian, ne’ebé dokumentu Marialis Cultus esplika didi’ak oinsá selebra Maria iha liturjia no devosaun populár sira. Ita halo Maria ita-nia Mestra tanba Nia lori ita ba Jezús”.

Nasaun Indonesia, Malaysia, Filipinas, Taiwan, Thailand, no Timor-Leste, iha abut komún. Sira-nia evanjelizasaun hahú ho Na’i-Feto, ne’ebé mai hamutuk ho misionáriu sira, misionáriu dominikanu, misionáriu sira ne’ebé ho Maria lori ema ba Jezús. Povu Aziátiku, sente Maria nia prezensa boot iha sira-nia moris, liuliu ida Inan mizerikordioza, ne’ebé nunka husik nia oan sira mesak liuliu iha sira-nia hakilar terus nian.

Ba Timor-Leste, sira-nia partisipasaun ne’e foin mak ba dala rua, iha 2016 no 2017 maski ALF ne’e hala’o ona husi 1996.