“Jezús nia hanorin kona-ba orasaun”
Iha “Compêndio do Catecismo n. 544” hateten nune’e:
“Jezús hanorin ita harohan, la’ós de’it ho orasaun Ami Aman nian, maibé mós bainhira nia harohan; ‘Ho modu ne’e aleinde konteúdu, nia hatudu mai ita dispozisaun sira ne’ebé husu ba orasaun loloos ida: fuan moos, ne’ebé buka Reinu no perdua inimigu sira; konfiansa korajoza no filiál, ne’ebé hakat liu buat ne’ebé ita sente no komprende; vijilánsia, ne’ebé proteje eskolante husi tentasaun”.
“Loron ida Jezús hela iha fatin atu harohan, no bainhira nia remata, eskolante ida dehan ba nia: Na’i hanorin ami harohan’ (Lc 11,1) … Hodi kontempla no rona Oan-Mane iha orasaun mak oan sira aprende harohan ba Aman” (Catecismo da Igreja Católica 2601).
Husi Ninia esperiénsia orasaun nian mak Jezús hanorin eskolante sira atu harohan, no Nia halo liuhusi interpretasaun ida ho autoridade kona-ba hanorin sira orasaun nian iha Eskritura sira no iha tradisaun ne’ebé Nia simu. Nune’e, esensiál tebes ba orasaun auténtika ida atu rona tuir Jezús nia konsellu sira ba eskolante sira no eskolante sira simu, rai didi’ak, moris tuir no entrega ba komunidade sarani sira, nune’e fiar-na’in sira moris tuis to’o hatama iha Evanjellu nu’udar Eskritura.
Compêndio halo sínteze Jezús nia orasaun hodi tau iha fatin dahuluk pureza fuan nian, ne’ebé halo atu ema “haree Maromak” (kf. Mt 5,8): fuan moos husi ema ne’ebé harohan ho haraik-an, hanesan publikanu iha templu (kf. Lc 18,9-14), husi ema ne’ebé rekonsilia an ho maun/biin eh alin molok halo orasaun (kf. Mt 5,23-24), husi ema ne’ebé perdua nia maun eh biin-alin husi ninia fuan laran (kf. Mt 6,14-15; Mc 11,25). Atitude ne’e mak Jezús husu iha ninia ezortasaun ba orasaun dirije ba Aman “iha segredu” (Mt 6,6), hodi la uza eh estraga liafuan barak (kf. Mt 6,7); no mós sai kondisaun nesesária atu bele tebes duni harohan hamutuk, iha armonia fuan nian (kf. Mt 18,19-20).
Aleinde ne’e, sei halo orasaun ho konfiansa, hodi hanoin Jezús nia liafuan sira: “Buat hotu ne’ebé imi husu ho fiar iha orasaun, imi sei hetan” (Mt 21,22). Konfiansa eh laran-metin dudu ita atu husu ho insisténsia, hodi la kole (kf. Lc 18,1-8); atu “husu, buka, dere” (kf. Mt 7,7-11; Lc 11,5-13), iha serteza katak “imi-nia Aman ne’ebé hatene buat ne’ebé imi presiza molok imi husu ba Nia” (kf. Mt 6,8) se haraik ba imi. No iha orasaun iha pedidu ida prioritáriu, ida Espíritu Santu nian, basá iha Nia buat hotu tama. Jezús asegura katak Aman sempre rona ita-nia orasaun: “Se imi, ne’ebé aat, hatene fó buat di’ak ba imi-nia oan sira, imi-nia Aman iha lalehan sei haraik Espíritu Santu ba sira ne’ebé husu” (Lc 11,13; kf. Mt 7,11).
Ikusmai orasaun moris no persevera iha fuan ida ne’ebé vijilante eh matan moris, treinu iha arte luta espirituál nian (kf. Lc 21,34-36), hanesan Basílio husi Cesarea rasik komprende: “Sá loos mak buat apropriadu ema sarani ida nian? Matan moris loroloron no iha oras hotu prontu kumpre buat ne’ebé haksolok Maromak, hodi hatene katak iha oras ne’ebé ita la hanoin, Na’i mai”.